O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti


AZAMATOV RAHMATILLO Universal o`lchash asboblari



Download 0,77 Mb.
bet8/8
Sana18.01.2022
Hajmi0,77 Mb.
#386038
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Презентация1

AZAMATOV RAHMATILLO

Universal o`lchash asboblari

Universal o`lchash asboblari


AZAMATOV RAHMATILLO

3. O‘lchash. O`chash vositalari va ularning metrologik xususiyati

3. O‘lchash. O`chash vositalari va ularning metrologik xususiyati

O`lchashning uchta aksiomasi mavjud:

1-aksioma-dastlabki ma’lumotsiz o`lchashni bajarib bo‘lmavdi;

2-aksioma-har qanday o‘lchash taqqoslash demakdir;

3-aksioma-o`lchash amalidan olingan natija tasodifiydir;

Aniq o`lchov qiymati o‘lchash ishlaridagi haqiqiy qiymat deyiladi. O‘lchash sistematik xatolik orqali, axborot minimumiga tasodifiy bo‘lgan ko‘rsatkichlar xatoligi bo‘yicha haqiqiy o`lchamdagi qiymat olinadi. Haqiqiy qiymatni aniqlashdagi xatolikka o`lchashdagi xatolik xususiyati deyiladi. Ko‘rsatilgan o‘lchashdagi qiymatlarga, chegaralangan farqi bilan haqiqiy o`lchashdagi qiymat teng bo`lishi kerak, bunga me’yoriy o`lchashdagi qiymat deyiladi. Bu ikki me’yoriy va haqiqiy qiymatlaming bir-biridan farqi shundaki, tayyorlanish sharoiti va qo`llanilishidir.

AZAMATOV RAHMATILLO

4. Asboblarning va o‘lchashning aniqligi

4. Asboblarning va o‘lchashning aniqligi

Asboblarning va o`lchashlaming to‘g‘ri o`lchanganligi nafaqat nisbiy xatolik bilan aniqlanadi, balki ulaming aniqlik ko‘rsatkichi bilan ham ifodalah mumkin.

Aniqlik ko‘rsatkichi quyidagi formula bilan topiladi:

bu yerda Ax - haqiqiy o`lchanayotgan qiymat; ax - mutloq haqiqiy xatolik. GOST 798-74 bilan aniqlik ko‘rsatkichi «Т» bo‘yicha aniqlik sinfi topiladi. Aniqlik sinfi 0-5-gacha o‘zgaradi. Eng past aniqlik sinfi T=0 teng. Eng yuqori aniqlik sinfi esa T=5,0 teng bo‘ladi.

AZAMATOV RAHMATILLO

4. Asboblarning va o‘lchashning aniqligi

4. Asboblarning va o‘lchashning aniqligi

Asboblarning xatosini baholash ularni tekshirish natijasida amalga oshiriladi, ya'ni asboblar ko'rsatkichlarini o'lchangan qiymatning haqiqiy qiymati bilan taqqoslashga qaratilgan harakatlar (chora-tadbirlar) majmui. Ishchi asboblarni tekshirishda namunaviy o'lchovlarning qiymati yoki namunaviy asboblarning ko'rsatkichlari o'lchangan miqdorning haqiqiy qiymati sifatida olinadi. Namunaviy o'lchov vositalarining xatosini baholashda, o'lchov o'lchovining haqiqiy qiymati sifatida mos yozuvlar o'lchovlari yoki mos yozuvlar vositalarining ko'rsatkichlari olinadi.

Mutlaqo aniqlik bilan o'lchovni amalga oshirish mumkin emas. Miqdorning o'lchangan qiymati va uning haqiqiy qiymati o'rtasida har doim bir oz farq bor, bu o'lchov xatosi deb ataladi. O'lchov xatosi qanchalik kichik bo'lsa, o'lchov aniqligi tabiiy ravishda yuqori bo'ladi.

O'lchov aniqligi eng aniq o'lchov vositasi yoki ma'lum bir turdagi moslama bilan ishlashda muqarrar bo'lgan xatoni tavsiflaydi. O'lchov aniqligiga o'lchov vositasining moddiy xususiyatlari va asbobning dizayni ta'sir qiladi. O'lchov aniqligiga faqat o'lchov qoidalarga muvofiq amalga oshirilgan taqdirda erishish mumkin.


AZAMATOV RAHMATILLO

4. Asboblarning va o‘lchashning aniqligi

4. Asboblarning va o‘lchashning aniqligi

O'lchov aniqligini kamaytiradigan asosiy sabablar quyidagilar bo'lishi mumkin:

  • asbobning qoniqarsiz holati: qirralarning shikastlanganligi, axloqsizlik, nol belgining noto'g'ri joylashishi, nosozlik;
  • asbobga ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo'lish (zarba, isitish va hk);
  • asbobni yoki o'lchov qismini asbobga nisbatan o'rnatishda noaniqlik;
  • o'lchov o'tkaziladigan harorat farqi (o'lchov o'tkazilishi kerak bo'lgan normal harorat, 20 °);
  • asbob haqida yomon ma'lumot yoki o'lchov vositasidan foydalana olmaslik. O'lchov vositasini noto'g'ri tanlash.

AZAMATOV RAHMATILLO
Download 0,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish