O’zbekiston Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi Islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika universiteti Olmaliq filiali

O’zinduksiya hodisasi

Istalgan berk konturdan o`tayotgan o’zgaruvchan tok shu kontur bilan chegaralangan sirtni kesib o’tuvchi o’zgaruvchan magnit induksiya oqimini hosil qiladi. Natijada shu konturda tok induksiyalanadi. Shunday qilib, tokning o’zgarishi tufayli shu konturning o’zida induksion E.Yu.K. ning hosil bo’lish hodisasiga o’zinduksiya hodisasi deb yuritiladi.

Magnit oqimi (Ф) magnit induksiyasi (B) va tok kuchi (I)ga to’g’ri proporsionaldir.

Ф=B·I yoki Ф=LI (7)

I=1A bo’lganda, berilgan kontur bo’yicha magnit oqimi qanchaga o’zgarishini ko’rsatadigan L-kattalik konturning induktivligi deyiladi. Ma’lumki, solenoid maydoni induksiyasi

(8)

Har bir o’ram orqali o’tgan oqim Ф¹=BS bo’lsa, to’la oqim:

(9)

uzunlik birligidagi o’ramlar soni -dan foydalanib:

(10)

(10 ) ni (7) bilan taqqoslab, induktivlik uchun:

(11)

(11) ni hisobga olib induksiya E.Yu.K.

(12)

(12) dan:

(13)

Induktivlik birligi qilib, 1 Genri qabul qilingan.

Tok kuchi 1 sekundda 1 A ga o’zgarganda uchlarida 1B induksiya E.Yu.K. hosil qiladigan g’altakning induktivligi 1 Genri bo’ladi.