O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov

Download 12,75 Mb. bet 6/224 Sana 03.07.2022 Hajmi 12,75 Mb. #736982

Bog'liq
Kimyo I UMK majmua

Bu sahifa navigatsiya:

• Kimyoviy xossalar
• Muammo. Topshiriq
• Materiyaning holati.

A. Fizikaviy o‘zgarish Suvning qattiq ko‘rinishi (muz) suyuq ko‘rinishga o‘tadi. Suv molekulalari avvalgidek qoladi va ularning tarkibi ozgarmaydi

B. Kimyoviy o‘zgarish. Elektr toki suvni boshqa moddalarga parchalaydi (vodorod va kislorod). Molekulalar tok o‘tguncha va o‘tgandan keyin butunlay boshqacha, bu esa tarkib haqiqatdan o‘zgarganini bildiradi.

● Kimyoviy xossalar moddani boshqa modda bilan o‘zaro ta’sirlashishi jarayonida uni tavsiflarining o‘zgarishini ko‘rsatadi. Kimyoviy xossalar yonuvchanlik, korroziya, kislotalar bilan o‘zaro ta’sirlashish kabilarni o‘z ichiga oladi. Boshlang‘ich modda boshqa moddaga o‘zgaradigan xolat kimyoviy o‘zgarish bo‘lib, u kimyoviy reaksiya deyiladi. 1.1 rasmda suvdan elektr toki o‘tkazilgandagi kimyoviy o‘zgarish (reaksiya) ko‘rsatilgan: bunda suv ikkita mutlaqo boshqa moddalarga parchalanadi–gazsimon vodorod va kislorodlarga. Moddaning tarkibi o‘zgardi–suvning molekulasi endi yo‘q bo‘ldi. Molekulalarning kimyoviy o‘zgarishi ushbu holatda quyidagi sxema bo‘yicha boradi: suv-gazsimon kislorod + gazsimon vodorod.

1. 
   Muammo.
   

Topshiriq: A – moddaning atom-molekulyar darajadagi holatini ko‘rsatadi, u V va S kabi turli o‘zgarishlarga uchratilgan. Ulardan qaysi biri kimyoviy yoki fizikaviy o‘zgarish ekanligini aniqlang.

B A C
Echish: A sistemasida har bir zarracha bitta ko‘k va ikkita qizil zarrachalardan iborat (uch atomli molekula). A sistemasidagi zarrachalar V sistemada ikki turga o‘zgaradi: birinchisi qizil va ko‘k, ikkinchisi ikkita qizil zarrachalardan iborat, ya’ni kimyoviy o‘zgarish (reaksiya) sodir bo‘lib, ikkita yangi zarrachalar hosil bo‘ladi. Zarrachalar S sistemasida A sistemasidagidek bo‘lib, faqat ular bir-biriga yaqinroq joylashgan.



Materiyaning holati.
Materiya uch fizikaviy holatlarda bo‘lishi mumkin – qattiq, suyuq va gazsimon.

Download 12,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: