O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov

Izlаnuvchаn ijоdiy o’zlаshtirishgа dоir
Аgаr suvli eritmаdа vоdоrоd iоni kоnsеntrаtsiyasi 10^-3 g-iоn/l gа tеng bo’lsа, shu eritmаdаgi gidrоksid iоnining kоnsеntrаtsiyasini, eritmа PH ini vа PОH ini hisоblаng.
А) 10^-12, 4,10; B) 10^-11, 3, 11; D) 10^-9, 5, 9; E) 10^-8, 6, 8; F) 10^-7, 7, 7;
Аgаr suvli eritmаdа gidrоksid iоni kоnsеntrаtsiyasi 10^-8 gа tеng bo’lsа, shu eritmаdаgi vоdоrоd iоni kоnsеntrаtsiyasini, PH ini vа PОH ini hisоblаng.
А) 10^-6, 6, 8; B) 10^-7, 7, 7; D) 10^-8, 8, 6; E) 10^-9, 9, 5; F) 10^-10, 10, 4;
Аgаr suvli eritmа PH i 4gа tеng bo’lsа, shu eritmаdаgi gidrоksid iоni, vоdоrоd iоni vа PОH ini hisоblаng.
А)10^-4, 10^-14,14; B)10^-4, 10^-14,12; D)10^-4, 10^-14,14; E)10^-14,10^-6, 8; F)10^-12, 10^-6, 6;


12.2. Amaliy mashgulot
1-masala. Eritmadagi vodorod ionlarining konsentrasiyasi 0,0001 mol/l ga teng Eritmaning vodorod kursatgichini (pH-ni) hisoblang
Yechish: Masala shartiga qo`ra: <sub> </sub>]=0,0001 <sub> </sub> 10<sup>-4</sup> mol/l. bo`lgani uchun pH=-lg_{ }] formuladan pH=-lg_{ }]= 4 ekanligini hisoblab topamiz.
2-masala. BaCl₂ bilan K₂CrO₄ eritmalari orasida sodir bo`ladigan reaksiyaning molekular, to`la ionli va qisqartirilgan ionli teglamalarni tuzing
Yechish: a) reaksiyaning molekular teglamasini yozamiz:
BaCl₂ + K₂CrO₄ = ↓BaCrO₄ + 2 KCl
b)Shakli teglamalarda cho`kmaga tushgan (shunundek gaz holida ajralgan yoki kam dissosiasiyalanadigan) moddalar ionlarga ajralmasdan molekular shaklda yozilishni bilgan holda reaksiyaning to`la ionli teglamasini tuzamiz:
Ba²⁺ +2Cl^1- + 2K¹⁺ + CrO₄ ^2- = ↓BaCrO₄ + 2K¹⁺ + 2Cl^1-
BaCrO₄ chukmasi hosil bo`lishida 2K¹⁺ va 2Cl^1- ionlari reaksiyada qatnashnaydi. Shuning uchun bu moddalarni reaksiya teglamasidan chiqarib (qisqartirib) reaksiyaning qisqartirilgan ionli teglamalarni yozamiz:
Ba²⁺ + CrO₄ ^2- = ↓ BaCrO₄
3-masala. Quyida berilgan qisqartirilgan ionli teglamalamaga mos keladigan molekular teglamani yozing: NO₂^-+ H⁺ = HNO₂
Yechish: Berilgan qisqartirilgan ionli teglamalamadan ionli teglamalamani eruvchanlik jadvaliga asosan keltirib chiqazamiz:
Na⁺ + NO₂^-+ H⁺ + Cl^- = HNO₂ + Na⁺ + Cl^-
Ionli teglamalamaga asosan molekular teglamani yozamiz:
Na NO₂ + HCl = HNO₂ + NaCl