O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi iqbol meliqo’ziyev

Rangni eng oson o‘lchashlar 
Ranglarning ravshanligi fotoelektrik yorug‗lik o‗lchagichlar yordamida eng 
oson o‗lchanadi. Operatorlik amaliyotida bunday maqsad uchun eksponometr-
yarkomerlar (ravshanlik o‗lchagichlar) qo‗llaniladi.
Yorqinlik darajasini (svetlota) o‗lchashda ham yarkomerlardan foydalanish 
mumkin. Buning uchun yoritishning bir xil sharoitlarida o‗lchanayotgan sirtning va 
etalonli oq maydonning ravshanliklari solishtiriladi. Topilgan sonlarning nisbati 
qaytarish koeffitsientini yoki yorqinlik darajasini aniqlaydi. Hammadan ko‗ra eng 

---

146 
osoni yorqinlik darajasi fonlari oralig‗i ochiq bo‗lgan panjara ko‗rinishida 
tayyorlangan pog‗onali kulrang shkala yordamida o‗lchanadi. Bunday shkaladagi har 
bir etalon fonining yorqinlik darajasi avvaldan ma‘lum.