O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi iqbol meliqo’ziyev

Cho‘g‘lanma chiroq bilan yoritilgan tabiiy yashil, inson yuzi, havo rang osmon va oq 
fakturalarning spektral tavsiflari 
3.
Egri chizig‗ining turi zarg‗aldoq rang egri chizig‗ining turiga 
yaqinlashadi. 
4.
Egri chiziq ko‗tarilishining o‗rtacha balandligi inson yuzi uchun 
o‗rtacha qaytarish koeffitsienti – 40% atrofiga mos keladi.
Havorang osmon rangi.
Bu rangning spektrida energiyaning taqsimlanishi 
spektrning uchta asosiy – ko‗k, yashil va qizil zonalarida 4:2:1 nisbiy sonlar 
bo‗yicha tavsiflanishi mumkin. Bunday taqsimlanishga taxminan 12000
o
K rang 
harorati to‗g‗ri keladi. Havorang osmon rangining bu o‗ziga hos xususiyatini 
kinoteleoperator tasvirga olish maqsadida biror bir vositalar bilan buni o‗xshatishga 
urinishida hisobga olishi darkor. «Osmon kabi» dekoratsiyaning oq rangli to‗rlarini 
yoritish uchun havorangli yorituvchi yorug‗lik filtrlarini tanlashda alohida 
ehtiyotkorlik kerak. Bu «natura kabi» pavilon ob‘ektlarini tasvirga olishgacha 
bo‗lgan montajlarda ko‗pincha talab qilinadi.
Cho‘g‘lanma chiroq bilan yoritilgan oq fakturaning rangi.
Bu rangning o‗ziga 
hos xususiyati shundaki, uni oq yorug‗lik bilan yoritilgan oq rangli buyumlar bilan 
solishtirishning iloji yo‗qligida, odatda u oq kabi idrok qilinadi. Uning spektral 
tarkibi zarg‗aldoq rangning kuchli ifodalangan rangdorligini ko‗rsatadi. 

---

115 
Cho‗g‗lanma chiroqning 3000
o
K rang haroratidagi tipik spektral tarkibi 4.7g – 
rasmda keltirilgan. U spektrning uchta asosiy - ko‗k, yashil va qizil zonalari bo‗yicha 
1:2:4 nisbiy sonlar bilan tavsiflanishi mumkin. 
Bu yuqorida keltirilgan havorang osmon uchun nisbiy sonlarning teskari qatori 
to‗g‗ri kelishligiga e‘tiborni qaratish lozim.
Kunduzgi yorug‗lik uchun mo‗ljallangan plenkalarda (matritsalarda) rangli 
tasvirga olishda bunday «oq» ranglardan foydalanish juda qaltis.