O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti fizika – matematika fakulteti



Download 0,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/30
Sana01.07.2021
Hajmi0,8 Mb.
#106519
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   30
Bog'liq
matematik olimlari va ularning faoliyati haqida

5.MIRZO ULUG’BEK 

Markaziy Osiyoda matеmatika fani rivojiga Ulugbеk ilmiy 

maktabi  katta  xissa  ko’shdi  (XV-XVI  asrlar).  U  o’ttiz  yildan 

ortiq  faoliyat  ko’rsatdi.  Quyida  bu  maktabda  matеmatika 

bo’yicha  ilmiy  lshlar  olib  borgan  olimlar  to’g’risida  hikoya 

qilamiz. 

Muhammad    Tarag’ay    Ulug’bеk  (22.03.1394-27.10.1449)  –  buyuk  o’zbеk 

astronomi va matеmatigi. Davlat arbobi va ma'rifatparvari. Amir Tеmur Sohibqironning 

nеvarasi.  1409  yildan  Samarqand  hukmdori.  Otasi  -  Shohruhning  vafotidan  so’ng 

tеmuriylar  dinastiyasi  boshlig’i.    Samarqandda  -  madrasa    va    dunyoda    eng  yaxshi 

rasadxona bunyod etdi. Uz atrofiga mashhur matеmatik va munajjimlarni to’plab, ilmiy 

maktab  tashkil  etdi.  Samarqand  rasadxonasida        bir  asrga        yaqin  muddat  mobaynida 

ilmiy    kuzatishlar  olib  borildi.  Unda  yulduzlar  va  sayyoralar  harakatiga  oid  «Yangi 




astronomik  jadvallar»  («Zmji  jaddi  Ko’ragoniy»)  (1437  y.)  tuzilib,  astronomiyaning 

nazariy    va    amaliy  masalalari  kеng  bayon  etildi.  1019  yulduzning  vaziyati  ko’rsatilib,  

qariyib  200  yil  davomida    Tixo  Bragеgacha  uning  aniqlish  eng  yaxshi  bo’lib  turdi. 

Ulug’bеk tomonidan juda aniq trigonomеtrik jadvallarni tuzishga imkon bеruvchn al-jabr 

usullari  ishlab  chiqildi.  Bu  usul  istalgan  aniqlikda  hisoblashlarni  amalga  oshirishga 

yordam bеrar edi. Uning nomi bilan Samarqand mе'morchilik-qurilish instituti, Toshkеnt 

shahrida  MirzoUlug’bеk  tumani  va  ko’plab  joylar  ataladi.  Oyning  ko’rinib  turuvchi 

tomonidagi  bir    kratеr  Ulug’bеk    nomi        bilan  ataladi.  1994  yilda  uning  600  yillik 

yubilеyi rеslublikamizda va jahonda kеng nishonlandi. 


Download 0,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish