O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi guliston davlat universiteti ―oziq-ovqat texnologiyasi‖ kafedrasi

Endotrof mikoriza 
Suv mikroflorasi
. Suvda juda ko‘p mikroorganizmlar uchraydi, chunki suv tabiiy 
muhit hisoblanadi. Suvga mikroorganizmlar tuproqdan o‘tadi. Agar suvda oziq moddalar 
yetarli bo‘lsa
mikroorganizmlar soni juda ko‘payib ketadi. Ayniqsa chiqindi oqava suvda 
bakteriyalar ko‘p bo‘ladi. Artezian quduqlari va buloq suvlari esa toza hisoblanadi, ularda 
bakteriyalar deyarli uchramaydi. Ariq va hovuz suvlarida, ayniqsa ariq suvining 10sm 
gacha bo‘lgan chuqur qismida, qirg‘oqqa yaqin joylarda mikroblar soni ko‘p bo‘ladi. 
Qirg‘oqdan uzoqlashgan sari va chuqurlashgan sari mikroblar soni kamaya boradi. 1 ml 
toza suvda 100—200 dona mikrob uchrasa, iflos suvda 100000 dan 300000 gacha va 
undan ko‘p bo‘ladi. Ayniqsa aholi yashaydigan joylardan oqib o‘tgan suvda bakteriyalar 
ko‘p bo‘ladi. Masalan, A.S.Razumov ma‘lumotiga ko‘ra, Ural daryosining suvida aholi 
yashaydigan punktdan yuqorida 1 ml da 19700 bakteriya bo‘lsa, aholi yashaydigan 
punktdan pastda 400000 dona bakteriya topilgan. 
Suvning eng yuqori qatlamida bakteriyalar kamroq, o‘rta qatlamida ko‘proq va pastki 
qatlamida yanada kamroq bo‘ladi. Masalan, qirg‘oqdan 300 m narida 1 ml suvda 38 dona 

---

75 
bakteriya, 5 m chuqurlikda 79 dona bakteriya, 20 m chuqurlikda esa 7 dona bakteriya 
topilgan. Yomg‘irdan keyin bakteriyalar soni ko‘payadi, yomg‘irdan oldin 1 ml suvda 8 ta 
bakteriya topilgan bo‘lsa, yomg‘irdan keyin ularning soni 1223 taga yetgan. 
Ariq suviga nisbatan ariqning cho‘kindi moddalarida mikroblar soni ko‘p bo‘ladi, 
ayniqsa oltingugurt va temir bakteriyalari ko‘p uchraydi. Bulardan tashqari, nitrifikatorlar, 
azotfiksatorlar, pektinni parchalovchilar ham uchraydi. Suvda (97%) spora hosil 
qilmaydiganlar, cho‘kindilarda esa (75%) spora hosil qiluvchilar uchraydi. 
Suvda doim uchraydigan vakillaridan: Vast. fluorescens, Vast. aquatilis, 
Micrococcus candicans va boshqalar, hovo‘z suvlarida esa vibrionlar, spirillalar, temir va 
oltingugurt bakteriyalari uchraydi. Oqava suv tarkibida milliardlab bakteriyalar uchraydi 
va ular orasida yuqumli ichak kasalliklarini qo‘zqatuvchi vakillar ham bo‘ladi. 
Suvning eng iflos qismi