O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi guliston davlat universiteti

KEYS-2
MAVZU: HUJAYRA TIPLARI

Tabiatda hujayraviy shakillarning prokariot va eukariot xillari mavjud. Prokariot hujayralar-juda ham mayda, 300-500 nm diametrga ega. Ularni morfologik ajratib turadigan yadrosi yo’q. Bunday hujayralarda membranali sistemalar, hujayra markazi bo’lmaydi. Genetik apparat halqali xromosomadan iborat, u asosli oqsil gistonlarni tutmaydi. Ular uchun hujayra ichi harakati va amyobaoid harakatlanish harakterli emas. Bunday hujayralar mitoz yo’li bilan bo’linmaydilar. Bu tip hujayralarga bakterialar va ko’k-yashil suv o’tlari kiradi.

TOPSHIRIQ-1. Eukariot – hujayralar tuzilishi 2 xil bo’ladi. Ulardan birinchisi bitta hujayradan tashkil topadi va fiziologik jihatidan to’liq qimmatli individ hisoblanadi. Shu munosabat bilan ularda organlar vazifasini bajaradigan mayda tuzilmalar bo’ladi. Qanday tuzilmalar?
TOPSHIRIQ-2. Sizningcha viruslar qaysi tipga kiradi? Nima uchun. Javobingizni izohlang.
Sitologiya fani oldida turgan muammo.


3-AMALIY MASHG`ULOT


MAVZU: EUKARIOT HUJAYRALARNING HILMA-HILLIGI VA DOIMIY PREPARATLARDA O’RGANISH


Asosiy maqsad: Eukariot hujayralarni o’rganish.
Vazifalar: Eukariot hujayralarni taqqoslash. Eukariot hujayralarning ahamiyatini o’rganish. Hujayra shakillarini o’rganadi, ularning shakli bajaradigan vazifasiga bog’liq yoki yo’qligini o’rganadi
Nazariy tushuncha: Eukariotlar (yunoncha: yei yaxshi, haqiqiy, butun va karion — yadro) — toʻliq shakllangan, haqiqiy yadroga ega boʻlgan hujayrali organizmlar.E. suvoʻtlar, yuksak oʻsimliklar, barcha hayvonlar, zamburugʻlar kiradi. E. DNK si yadrodagi xromosomalarda joylashgan boʻlib, gistonli oqsillar bilan birikkan nukleosomalarni hosil qilishda ishtirok etadi. E.ning hujayralarida membranali organoiddar yaxshi rivojlangan; ayrim organoidlari (mitoxondriyalar va xloroplastlar) da DNK va avtonom oqsil sintezlovchi apparat mavjud.