O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi farg’ona politexnika instituti

8.2 rasm. Ayollar tana tuzilishi.


II guruh — yog' qatlami notekis taqsimlangan. Bu guruhda ikkita tur bor: S — yuqori (lotincha superior — yuqorigi), ya'ni bu tur bel qismida yog' qatlamining ko'p bo'lishi bilan xarakterlanadi va I — pastki (lotincha inferior — pastki) tur tananing pastki qismida yog' qatlamining ko'p bo'lishi bilan xarakterlanadi.

3. 
   guruh — yog' qatlami asosan tanada yoki oyoq-qo'llarda notekis taqsimlangan. Bu guruhda ikkita tur uchraydi. Tanada yog' qatlamining ko'p bo'lishi — Tr- tur (lotincha trunsus — tana), qo'l va oyoqlarda yog' qatlamining ko'p bo'lishi — Ex- tur (lotincha extremitas — qo'l va oyoq)larga bo'linadi.
   
4. 
   guruhda yog' qatlami tananing ayrim qismlarida, masalan, ko'krakda — M-tur (lotincha mamma — ayollar ko'kragi), son suyagining yuqori sohalarida T- tur uchraydi.
   

4. L.B. Galant bo’yicha kattalar tana tuzilishining turlari
Buyuk tadqiqotchi L.B. Galant taklif etgan sxema faqatgina yog' qatlamining darajasiga emas, balki boshqa bir qancha morr fologik belgilarga, ya'ni mushaklarning rivojlanish darajasiga va mutanosibligiga asoslanadi.
LB. Galant ayollar gavda tuzilishining 3 ta guruhini taklif qiladi. Har bir guruhda, o'z navbatida, 2—3 ta tur mavjud.
I guruh leptozom (yunoncha leptos — nozik, soma — tana) ensiz qomat bo'lib, ularga astenik, stenoplastik turlar kiradi.
II guruh mezazom (yunoncha mesos — o'rtacha, soma — tana) enli qomatli bo'lib, ularga piknik, mezoplastik turlar kiradi.
III guruh megalozom (yunoncha megas — katta, soma — tana) atletik qomat, ya'ni tana o'lchamlarining ko'ndalangiga va uzunasiga katta bo'lishi. Bu guruhga atletik, subatletik, euriplastik turlar kiradi.
Astenik tur — yog' qatlami va mushaklari kuchsiz rivojlangan. Ko'krak qafasi uzun, ensiz, tekis, qorin botiq, sonlar ensiz. Bu turdagi ayollar qomati ayollik belgilari xususiyatlaridan xoli-ligi bilan xarakterlanadi.