O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus talim vazirligi fargona politexnika instituti yengil sanoat va toʻqimachilik fakulteti

JAMI: 15-soat

“Yong‘in-portlash xavfsizligi” fani bo‘yicha laboratoriya mashg‘ulotlarining kalendar tematik rejasi:

№	Laboratoriya mashg‘ulotlarni nomi qisqacha mazmuni	soat
III – semestr
1	Yonuvchi suyuqliklarning o‘t olish haroratini aniqlash.	2
2	Iqtisodiyot tarmoqlarida chang moddalarini aniqlash. (oslansevaniya)	2
3	Yengil alangalanuvchi suyuqliklarning yonish va portlash xususiyatini aniqlash.	2
4	Elektr jihozlarini yerga ulashni aniqlash.	2
5	1-Joriy baholash. Bajarilgan ishlarni baholash	1
6	Avtomatik yong‘indan darak beruvchi ogohlantiruvchi qurilmalar. Birlamchi o‘t o‘chirish vositalarini.	2
7	Xavfli ishlab chiqrish obyektini o‘chirishda yonish maydoniga qarab kuch va vositalarni aniqlash.	1
8	Yong‘in o‘chirishda bino inshootlarning asosiy konstruktiv elementlarning yong‘inga bardoshlilik darajasini aniqlash.	1
9	2-Joriy baholash. Bajarilgan ishlarni baholash	1
10	Yakuniy baholash	1
JAMI: 15-soat

MUSTAQIL TALIM

1	O‘zbekiston Respublikasining yong‘in va portlash xavfsizligi bo‘yicha meyoriy hujjatlari talablarini o‘rganish (Yong‘in xavfsizligi to‘g‘risidagi qonun va boshqa).	3
2	Qo‘llaniladigan modda va materiallarning yonish va portlashga bo‘lgan xossalarini, hamda ularni tavsiflovchi ko‘rsatkichlarni o‘rganish.	3
3	Ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan zamonaviy texnologiyalarning yonish va portlash xavfsizligi bo‘yicha kategoriyalarga bo‘linishini o‘rganish.	3
4	Korxonalarining yonish va portlash xavflarini bashorat qilish uslublarini o‘rganish.	3
5	Yonish jarayonining turlarini va yonishda yuzaga keladigan fizik-kimyoviy jarayonlarni o‘rganish.	3
6	Ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan modda va materiallarning o‘z-o‘zidan alangalanish shart-sharoitlarini va uni tavsiflovchi ko‘rsatkichlarni o‘rganish.	3
7	Ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan modda va materiallarning o‘z-o‘zidan yonish shart-sharoitlarini va uni tavsiflovchi ko‘rsatkichlarni o‘rganish.	3
8	Modda va materiallarning yonish va portlashga xavfliligining temperaturaga, bosimga va boshqa omillarga bog‘liqligini o‘rganish.	3
9	Gazsimon moddalarning yonish va portlash xususiyatlari	3
10	Changlaming yonishi va portlash xususiyatlari.	3
11	Qattiq, moddalarning yonish va yong‘ingga xavflilik xususiyatlari	3
12	Yong‘in xavfsizligini ta’minlash sohasida davlat siyosati.	3
13	Muxandis-texnik xodimlar, ishchi va xizmatchilarni yong‘in xavfsizligi chora-tadbirlarini qo‘llashga o‘rgatish.	3
14	Yong‘inga qarshi yo‘riqnoma va yong‘in-texnik minimumi.	3
15	Yong‘inga qarshi kurash xizmatini tashikil qilish.	3
16	Bino va inshootlarda yong‘in xavfsizligini ta‘minlash.	3
17	Yong‘inni oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlar.	3
18	Sanoat korxonalarining yong‘inga va portlashga xavfi bo‘yicha toifalari.	3
19	Bino qurilmalarining o’tga chidamliligi.	4
20	Binolarni loyihalash va konstruktiv yechim qabul qilishda yong‘in xavfsizligini ta’minlash.	4
21	Sanoat korxonalarini loyihalash va qurishda yong‘inga qarshi kurash tadbirlari.	4
22	Sanoat korxonasi hududini zonalarga ajratish.	4
Jami		70 soat

Interfaol opqitish usullari (Activity)

Amaliy mashgpulotlarda interfaol opqitish usullari qopllaniladi. Bu usullar talabalarda jamoada ishlash, kasbga oid mustaqil va tanqidiy fikrlash, muloqot madaniyati va xulosa chiqarish konikmalarini shakllantiradi. Quyida fan xususiyatlariga xos bapzi usullar bayon etilgan.

1. 
   «Tushunchalar tahlili» usuli. Talabalar tushunchalarni dastlab yakka tarzda va keyin jamoada muhokama qilishadi. Opqituvchi jamoaning fikrini yopnaltirib turadi va oxirida ekranga atamalarning izohini chiqaradi. Talabalar opz fikrlarini taqqoslashadi, baholashadi va bilimlarini mustahkamlashadi.
   
2. 
   «Zinama-zina» usuli. Talabalar mavzu boyicha yakka tarzda fikrini grafik ifoda etishadi, keyin guruhda muhokama etishadi. Guruhlar taqdimoti optkaziladi va grafik materiallar doskaga mantiqiy pogponalar tarzida ilib boriladi.
   
3. 
   “Charxpalak” usuli. Kichik guruhlar opz tarqatma materiallaridagi vazifani bajarib, charxpalak aylanishi bopylab birbiriga uzatishadi, har bir guruh boshqalarning ishiga tuzatish kiritadi va oxirida opzlariga qaytib keladi. Guruhlar opz ishini tuzatishlar bilan takomillashtirgan holda taqdimot qilishadi.
   
4. 
   «Bumerang» usuli. Talaba bajargan ishini avval opz kichik guruhida, keyin boshqa kichik guruhda muhokama qiladi, sopng yana opz guruhiga qaytib kelib umumlashtiradi. Oxirida guruhlar taqdimoti optkaziladi.
   
5. 
   «Rezyume» usuli. Kichik guruhlarda muammolar oprganilib, tahlil qilinadi va xulosa yozma ifoda etiladi. Taqdimotda xulosa koprsatilmaydi, boshqa talabalarning taqdimotga nisbatan fikrlari hisobga olinib yangi xulosa shakllantiriladi va avvalgi yozma xulosa bilan taqqoslanadi.
   
6. 
   «Muammo» usuli. Dastlab muammoli videolavha koprsatiladi. Kichik guruhlar namoyish vaqtida muammolarni qayd qilib borishadi. Keyin ularning yechimlarni opzaro almashishadi va tuzatish kiritishadi. Oxirida muammo boyicha jamoaning xulosasi shakllantiriladi.
   
7.