O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi falsafa ma’ruzalar matni



Download 1,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/246
Sana27.03.2021
Hajmi1,61 Mb.
#62197
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   246
Bog'liq
16586 Falsafa asoslari.doc

Sofistika  —  qadimgi  Yunoniston  falsafasida  vujudga  kelgan  tafakkur  usulidir.  Ko’pgina  darslik  va 
qo’llanmalarda  bu  ibora  yunon  tilidagi  «sopism»  so’zi  asosida,  ya’ni  ataylab  xilma-xil  ma’noga  ega  bo’lgan 
tushunchalarni ishlatish orqali kerakli, ammo haqiqatga to’g’ri kelmaydigan, ko’chma ma’no-mazmunga erishish 
usuli, deb ta’kidlanadi. Bu usul qo’llanilganda fikrning mazmuni ko’chma ma’noda bayon qilinadi, ya’ni «Qizim 
senga aytaman, kelinim sen eshit» deganga o’xshash holat nazarda tutiladi. U nafaqat Qadimgi Yunoniston, balki 
o’rta  asrlarda  Evropada  ham  keng  tarqalgan.  Agar  bu  usul  yolg’on  xulosalarga  olib  kelsa,  nega  o’z  davrining 
ko’pgina  dono  kishilari  undan  foydalanganlar,  degan  savol  tug’ilishi  mumkin.  Ma’lumki,  insoniyat  tarixida 
hurfikrlilik  va  ijtimoiy-siyosiy  jarayonlarga  munosabatni  to’g’ri  ifodalashning  iloji  qolmagan  zamonlar  ko’p 
bo’lgan.  Bunday  holni  inkvizitsiya  hukmron  bo’lgan  o’rta  asrlar  Evropasiga  ham  tadbiq  etish  mumkin.  O’sha 
davrda  ham  ko’pgina  ziyolilarning  ana  shu  usulga  suyanmasdan  iloji  yo’q  edi.  Umuman  olganda,  «do’ppi  tor 
kelib qolgan» ana shunday zamonlarda fikrni Gulxaniyning mashhur «Zarbulmasal» asari kabi ifodalash hollari 
uchrab turadi. Buni o’rta asrlar Evropasiga nisbatan olsak, unda Servantesning «Don Kixot» asari nima sababdan 
shunday yozilganligi, uning bosh qahramoni esa nima uchun shamol tegirmonlariga qarshi jang qilganligi va bu 
lavhalar zamirida qanday botiniy mazmun yashiringani aniq bo’ladi.  

Download 1,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   246




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish