O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti



Download 491,92 Kb.
Pdf ko'rish
bet11/17
Sana13.07.2021
Hajmi491,92 Kb.
#117945
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   17
Bog'liq
fotokimyovij reaktsiyalar

Foto  qayta  gruppalanish.  Bu  xil  reaksiyalarda  nur  ta’sirida  molekulalarda 

atomlar  qayta  gruppalanadi.  Molekuladagi  atomlarning  bir  gruppasi  ikkinchi 

gruppasiga nisbatan  aylanadi. Atomlarning fazodagi geometrik o’rinlari o’zgaradi. 

Natijada fotoizomerlanish reaksiyasi sodir bo’ladi. Bu reaksiyalarga ul’trabinafsha 

nur  ta’siri  ostida  azobenzolning  trans  formadan  sis  formaga  o’tishi  misol  bo’la 

oladi: 


 

Bu reaksiyalar foton yutib hayajonlangan molekulalarning mumkin bo’lgan 

o’zgarishlaridan  biridir.  

Hayajonlangan  molekula  energiyasining  bir  qismini  bir  gruppa  atomlarni  

ikkinchi  gruppa  atomlarga  nisbatan,  shu  gruppalarni  birlashtirgan  o’q  atrofida 

aylantirishga sarf qiladi. Ikkala stereoizomer uchun mansub bo’lgan hayajonlangan 

molekulaning  barqaror    holatga  o’tishi  fotonlar  chiqarish  (fluoressensiya)  yoki 

ikkilamchi bog’larning bo’shashuvi bilan boradi.  

Ayrim  atomlarning  molekulada    bir  joydan  ikkinchi  joyga    o’tish  – 

fototautomirlanish ham qayta gruppalanish protsessiga kiradi. Bu protsessga misol 

qilib  to’lqin  uzunligi 



436  A



0

  bo’lgan  nur  ta’sirida  o-nitrobenzal’degidning  o-

nitrobenzoy kislotaga  aylanishini ko’rsatish mumkin: 

N

O



O

C

H



O

hv

N



C

OH

O



O

 

Foto  qayta  gruppalanish  reaksiyasini    umumlashtirilgan  holda  quyidagicha 



ifodalasa bo’ladi: 


 

14 


A

C

B



D

E

G



hv

A

C



B

D

F



G

*

A



C

D

G



F

B

fotoizomerlanish



H

O

B



A

hv

A



OH

B

fototautomerlanish



 


Download 491,92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish