O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti pedagogika fakulteti

Inson tabiati
Inson –yagona va o’zini o’zi muvofiqlashtiruvchi organism; indiduum (lot.) –bo’linmas. Inson hayotiy faolligining hech bir namoyon bo’lishini izolyatsiyada ko’rib bo’lmaydi, lekin faqat shaxsga munosabatda to’liq ko’rib chiqish mumkin.
Inson hayoti –shaxs uchun ahamiyatli maqsadlar yo’nalishidagi o’sish va rivojlanishga uzluksiz harakat hayot maqsadlari insonning taqdirini belgilaydi.
Inson xulq-atvori –irsiyat va muhit ta’siri natijasigina emas, balki insonning o’z hayotining arxitektori sanalgan ijod kuchidan ham iborat.
Individ jamiyatdan tashqari ko’rib bo’lmaydi, uning xulq-atvori esa sotsial kontekstdan tashqarida bo’ladi. Har bir insonda umumiylik va sotsial qiziqishning tabiiy tuyg’usi mavzud, ya’ni hamkorlikning sotsial munosabatlariga tug’ma ravishda intilish mavjud, ya’ni hamkorlikning sotsial munosabatlariga tug’ma ravishda intilish mavjud.
Inson xulq-atvori o’zi atrof olam haqidagi tasavvurlari bilan belgilanadi “appersepsiya sxemasi”.
Erishilmagan maqsad yoki vazifalar inson xulq atvorini yo’naltirib, harakatlantirib turadi.
Insonga yagona, yaxlit, unsurlari bir-biri bilan o’zaro muvofiq keluvchi mavjudot sifatida qaraydi.
Individuum miya va tana, onglilik bilan ongsizlik, tafakkur, tuyg’u, harakat, shaxsda namoyon bo’luvchilar yagonadir.
Shaxsning strukturasini hayot uslubi bilan aniqlash mumkinligini tavsiya etadi. Shaxsiy ahamiyatga ega maqsadlarga intilish, talpinish, kamolotga intilish, individuum organik jihatdan yaxlitlikni ifodalaydi va o’zining hayotini boshqaradi, ijodiy kuchini va erkinlikni tanlashini namoyon qiladi.
Individuum jamiyatdan , boshqa insonlardan xoli holda bo’lmaydi, insonning xulq atvori sotsial determinantlar bilan aniqlangan sotsial mazmunda sodir bo’ladi, oqibatda insonda boshqa insonlar bilan hamkorlikda sotsial o’zaro munosobatlarda ishtirok etishga intilishni ifodalovchi sotsial qiziqishlar shakllanadi.
Nomukammallik kompleks atamasini A.Adler fanga olib kirib, ushbu tuyg’uni barcha bolalar jismoniy o’lchamlari , kam kuchligi va imkoniyatlarining pastligi oqibatida boshdan kechiradilar.
Kelajakda juda kuchli, kompleksga aylantirish, ijobiy, ijobiy o’sish va rivojlanishni qiyinlashtirishi mumkin.Biroq o’rtacha darajali nomukammalik bolada “kuchli bo’lish yoki boshqalardan kuchli bo’lish”ga, kamolotga, ustunlikka, o’zining qobiliyatlarini rivojlantirishga undash mumkin.
Kamolotga intilish tug’ma bo’lib, bu hayotning bir bo’lagi , hayotga intilishning bo’lmasligi ma’nosiz, deydi A.Adler.