O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti maktabgacha va boshlang’ich ta’lim fakulteti

2.Kuchaytiruv yuklamalari: 
nahotki, nahot, axir, hattoki, hatto, -oq, -yoq, -ki, -kim. 
Bu turdagi yuklamalar so‘zlarga kuchaytirish, shuningdek, ta’kid ma’nosi qo‘shish uchun 
ishlatiladi: 
Nahot ishq qismati buncha berahm, Bunchalar buyuksan vafo shevasi. (A.O) 
3. Ta’kid yuklamalari:
ham,-ku, -da, -u (-yu). 
ham yuklamasi
. 1) ko‘pincha o‘zi ta’kidlab ko‘rsatadigan so‘zlardan (ot, sifat, 
olmosh, fe’l, ravishdan) keyin keladi: 
Uni ham o‘qitaman, o‘zim ham o‘qiyman;
2) ba’zan 
gapda ko‘makchili birikmani ta’kidlab keladi: 
Bugun uning ovqat bilan ham ishi bo‘lmadi. 
3) to‘siqsizlik ma’nosini bildiradi: 
Havo bulut bo‘lib turgan bo‘lsa ham, yomg‘irdan darak 
yo‘q edi; 
3) 
ham 
yuklamasi -yam shaklida (unlidan so‘ng) va h undoshi tushgan holda 
qo‘llanishi mumkin. Bunday choqda u o‘zi aloqador bo‘lgan so‘zga qo‘shib yoziladi: 
Bunday kitoblarga qiziqmayam qo‘ydim. 
-
da yuklamasi
shart maylidagi fe’llardan so‘ng kelib, to‘siqsizlik ma’nosini anglatadi 
va 
ham 
yuklamasi bilan sinonim bo‘ladi: 
Yosh bo‘lsa-da, bosh edi (yosh bo‘lsa ham, bosh 
edi). 
-u(-yu) yuklamasi
aniqlik maylidagi fe’llardan so‘ng kelib, ish-harakatning 
bajarilishidagi tezlik va davomlilik ma’nosini bildiradi: 
Keldi-yu, ketdi
(tezlik).

---

126 
2. Ayiruv va chegaralov yuklamalari
(-gina, -kina, 
-
qina, faqat). Bunday yuklamalar 
turli so‘z turkumlari bilan kelib, ularni chegaralab ko‘rsatish, ajratish uchun qo‘llanadi:
Faqat odamlar uchun qilingan mehnatgina baxt keltiradi. 
Faqat 
yuklamasi o‘rnida 
yolg‘iz
so‘zi qo‘llanishi ham mumkin: 
Uning ermagi yolg‘iz 
kitoblar bo‘ldi.