O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro oziq – ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti s. Astanov

Yorug’lik energiyasi –
birlik vaqt ichida tarqatilgan yorug’lik oqimining 
shu vaqtga bo’lgan ko’paytmasiga topiladi:


dt
Ф
dW


(1.17) 
O’lchov birligi – lyumen·s (
lm
·
s
).
 
 
 
Yorqinlik – 
birlik yuzaga tushayotgan yorug’lik oqimi.

---

15 
R = 
S
d
d

(1.18) 
O’lchov birligi – lyumen bo’lingan metr kvadrat (
lm
/
m
2
)
Ravshanlik - 
yorug’likning tarqalish yo’nalishida birlik yuzadan 
chiqayotgan va fazoviy burchagi kosinusiga mos keluvchi yorug’lik kuchi 
hisoblanadi.
S
d
l
d
B



cos
(1.19) 
O’lchov birligi – kandela taqsim metr kvadrat (kd/m
2
) 
Yoritilish miqdori – 
birlik vaqt ichida yoritilganlik miqdorini shu vaqtga 
bo’lgan ko’paytmasi bilan aniqlanadi. 
dH
э
= E 
dt
(1.20) 
O’lchov birligi – 
lyuks
·s (
lk
·
s
). 
Mustahkamlash uchun savollar 
1. 
Elektromagnit to’lqinlar qanday vujudga keladi? 
2. 
Elektromagnit to’lqilar deb qanday to’lqinlarga aytiladi? 
3. 
Maksvell nazariyasiga asosan elektromagnit to’lqinlarning tezligi qanday 
aniqlangan? 
4. 
To’lqin uzunligi deb nimaga aytiladi? 
5. 
To’lqinning tarqalish tezligi muhitga bog’liqmi? 
Mavzuga doir asosiy tushunchalar va qonuniyatlar hamda masalalar. 
 
1. Yorug’likning muhitda tarqalish tezligi 



c

Bu yerda 
c
– yorug’likning bo’shlig’dagi tezligi 

- muhitning dielektrik 
singdiruvchanligi 

- muhitning magnit kirituvchanligi.