O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti «axborot texnologiyalari» kafedrasi

 
Reja: 
1.
Ma’lumotlar bazasini tashkil qilish va uni boshqarish tizimlari 
2.
Kompyuter tarmoqlari 
3.
Lokal hisoblash tarmoqlari. 
4.
Mijoz-server texnologiyasi. 
5.
Global hisoblash tarmoqlari. 
6.
IP va URL manzillar 
7.
Internet terminlari. 
 
Ma’lumotlar bazasini tashkil qilish va uni boshqarish tizimlari 
Informastion texnologiyaning rivojlanishi va axborot oqimlarining tobora 
ortib borishi, ma’lumotlarning tez o’zgarishi kabi holatlar insoniyatni bu 
ma’lumotlarni o’z vaqtida qayta ishlash choralarini qidirib topishga undaydi. 
Ma’lumotlarni saqlash, uzatish va qayta ishlash uchun 
ma’lumotlar
bazasi
(MB) 
ni yaratish, sungra esa undan keng foydalanish bugungi kunda dolzarb bo’lib 
qolmoqda
. 
Ma’lumotlar bazasi
– bu o’zaro boglangan va tartiblangan ma’lumotlar 
majmuasi bo’lib, u ko’rilayotgan ob’ektlarning xususiyatini, holatini va ob’ektlar 
o’rtasidagi munosabatni ma’lum sohada tavsiflaydi. 
Darhaqiqat, hozirgi kunda inson hayotida MB da kerakli axborotlarni saqlash 
va undan oqilona foydalanish muhim rol o’ynaydi. Sababi: jamiyat taraqqiyotining 
qaysi jabhasiga nazar solmaylik o’zimizga kerakli ma’lumotlarni olish uchun, 
albatta, MB ga murojaat qilishga majbur bo’lamiz. Demak, MB ga tashkil qilish 
axborot almashuv texnologiyasining eng dolzarb hal qilinadigan muammolardan 
biriga aylanib borayotgani davr taqozosidir. Shuni qayd qilish lozimki, MB ni 
yaratishda ikkita muhim shartni hisobga olmoq zarur: 

ma’lumotlarning turi va ko’rinishi, ularni qo’llaydigan dasturlarga bog’liq 
bo’lmasligi lozim, ya’ni MB ga yangi ma’lumotlarni kiritganda yoki 
ma’lumotlar turini o’zgartirganda, dasturlarni o’zgartirish talab etilmasligi 
lozim; 

MB dagi kerakli ma’lumotni bilish yoki izlash uchun biror dastur tuzishga 
hojat qolmasligi kerak. 
Shuning uchun ham MB ni tashkil etishda ma’lum qonun va qoidalarga amal 
qilish lozim. Bundan buyon