O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro muhandislik-texnologiya instituti

- Taymerlar, sanagichlar, markerlar.
Foydalanuvchi printerni markaziy protsessorni ichki taymerlar, sanagichlar va markerlardan (signallarni holatlarini saqlash uchun xotira qismi sifatida) foydalanishi mumkin, bular boshqarish programmasi orqali so`ralishi mumkin.
- Akkumulyator. Akkumulyator – bu hisoblaydigan registr, uning yordamida qiymatlar ichki sanagichlarga va taymerlarga yuklanadi. Bulardan tashqari, akkumulyatorda taqqoslash, hisoblash, o`zgartirish amallari bajariladi.
- Boshqaruvchi qurilma. Boshqaruvchi qurilma boshqarish programmasiga mos ravishda ( to`g’ri keladigan) xotira programmasidan ketma–ket, birin – ketin buyruqlarni chaqiradi va ularni bajaradi. Bu erda kirishlarni aks etuvchi qismidagi xotiralarni va sanagichlarni ichki qiymatlari hamda ichki markerlarni holatlari qayta ishlanadi.
- Periferiya shinasi. Periferiya shinasi MPQ va boshqa markaziy qurilmada yoki kengaytiruvchi qurilmalarni o`zaro almashinadigan hamma signallarni elektr bog’lovchisidir.
Signallarni kiritish/chiqarish modullarining funktsional sxemalarini ayrimlari ushbu rasmlarda keltirilgan. (16; 17-rasmlar).
YAponiyaning HITACHI firmasining S10α seriyali kontrollerini strukturali sxemalari 18 - rasmda keltirilgan [2].

16 - Rasm. Raqamli kiritish a),b),v) modullarini va raqamli chiqarish.

g) modulini bitta kanallarini funktsional sxemalari.

17 - Rasm. Raqamli kiritish-chiqarish modullarini funktsional sxemalari

18-Rasm. HITACHI firmasining S10α seriyali kontrollerini modullar bilan o`zaro bog’lanishini strukturali sxemasi.

6. Avtomatlashtirish va o`lchash sistemalarining funktsional sxemalarini loyihalash


Reja:

1. 
   Funktsioal sxemalarning vazifasi va ularni bajarilishining umumiy tamoyillari
   
2. 
   Texnologik jihoz, uskuna va kommunikatsiyalarni funktsional sxemalarda ifodalash
   
3. 
   Funktsional sxemalarda avtomatlashtirish vositalari va asboblarining shartli harfiy belgilanishi
   
4. 
   Avtomatlashtirish vositalari va asboblarining funktsional sxemalarda shartli grafik tasvirlash.