O`zbekiston respublikаsi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti pedаgogikа fаkulteti boshlаng`ich va maktabgacha tа’lim uslubiyoti

-ma

 qo'shimchasini qo'shish, fe'llardan keyin 

emas, yo’q

 

so'zlarini  keltirish,  fe'llardan  oldin 

na

  so'zini  keltirish    yoki  ohang  yordamida)  hosil 

qilinadi:  Kelgani  yo'q.  Na  yozdi,  na  o'qidi.          O'timli  fe'llar  tushum  kelishigidagi 

so'zlarga bog‟lana oladigan fe'llardir: yozdi (nimani?),  ko'rdi (kimni?), tanidi (kimni?). 

Xatni  yozdi.  Kitobni  o'qidi.  Dugonamni  ko'rdim.  Shoirani  tanimadi.

     

Bo'lishli  fe'llar 

bajarilgan,  bajarilayotgan  va  bajarilishi  kutilayotgan  qarakatni    ifodalaydi:  o'qidi, 

boryapti, yozmoqchi. 

O'timsiz  fe'llar  tushum  kelishigidagi  so'zga  bog‟lana  olmaydi:  yugurdi,bordi, 

o'tirdi,  keldi.  Maktabga  bordi.  Uyda  o'tirdi.      Ish-harakat  bilan  uning  bajaruvchisi 

orasidagi  munosabatning  ifodalanishi  fe'l  nisbati  deyiladi.              Ular  5  xil:  aniq  nisbat, 

o'zlik nisbat, majhul nisbat, birgalik nisbat, orttirma nisbat.