O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti

 

Sifatni  boshqarish-   

mahsulot  (xizmat)ni  exkspluatatsiyasi  yoki  istemolini 

bunyod  qilishda  uning  sifat    ta‟minlash  va  kerakli  darajasini  saqlash  maqsadda 

o‟rnatilgan  ta‟sirdir.Sifat  ishlab  chiqarishgacha,  ishlab  chiqarish  davrida  va 

mahsulotni  yashash  davrida  tashkil  qilinadi.  Boshqarish  yechimlarini  ishlab  chiqish 

amaldagi  boshqariladigan  jarayonlari  ma‟lumotlari,    tasnifi  orqali  taqqoslash,  uning 

topshirilgan  boshqaruv  dasturi  bilan  amalga  oshiriladi.Me‟yoriy  xujjat  tartibga 

keltiruvchi o‟lchamlar yoki mahsulot sifati ko‟rsatkichlari bilan (mahsulot tayorlashni 

texnik  topshirig‟i,  standartlar,  texnik  sharoit,  chizmalar,  qoyilish  shartlari)  tartibga 

solinadi. Sifatni ta‟minlash uchun servis korxonasida quydagi ishlar amalga oshiriladi: 

 

-qo‟llanish yoki belgilangan sohalarda ma‟lum istemlga aniq javob berishi; 

 

-istemolchi talabini qondirishi; 

 

-qo‟llanish sohasidagi texnik shart va standartlarga mos kelishi; 

 

-qonunchilik va boshqa jamiyatni talablariga javob berishi; 

 

-istemolchiga raqobatga chidamli narx bilan taqdim qilinadi; 

 

-foyda olish yo‟naltirilishi.  

Sifatni  boshqarish  tizimli  amalga  oshirilishi  kerak.  Servis  kоrхоnаlаridа  sifatini  

tizimli  boshqarish  amalga  oshirilishi  kerak.  Oxirgi  yillarda  xalqaro  korxonalar 

tajribasi bo‟yicha tajribasiga ko‟ra ISO 9000seriyali standartlar keng tarqalgan. 

Bu  xujjatlarga  asosan  sifat  sohasidagi  siyosat-bevosita  sifat  tizimini  ta‟minlash 

tarkibiga, mahsulot sifatini yaxshilash va boshqarish. 

 

Sifat  sohasidagi  siyosat  avtoservis  korxonasining  faoliyat  ko‟rinishidagi  omillar 

korxonaning faoliyati yoki uzoq muddatdagi maqsadiga: 

---

 

75 

 

-korxonaning iqtisodiy holatini yaxshilash; 

 

-yangi bozorlarni kengaytirish va egallash; 

 

- mahsulotni texnik darajasini,etakchi korxonalarni darajasiga etishish; 

 

-mahsulot yoki xizmatni muhum ko‟rsatkichini yaxshilash; 

 

-tayorlayotgan xizmatnibuzilish darajasini kamaytirish; 

 

-mahsulot va xizmatga kafolat muddatini uzaytirish; 

 

-servisni  rvojlantirish.ISO  standarti  bo‟yicha  mahsulot  xizmatni  yashash 

davriyligini sifat sirtmog‟i deb ataydi va 11 bosqichdan iborat.  

1) Marketing; 

2) Loyihalash, xizmat ishlovi; 

3)Material-texnik ta‟minot; 

4) Ishlab chiqishdagi xizmatni tayorlash va ishlab chiqish; 

5) Tayorlash; 

6) Sinashni o‟tkazish va nazorat; 

7)O‟rash va saqlash; 

8) Sotish; 

9)O‟rnatish va ishlatish; 

10)Texnik xizmat ko‟rsatish; 

11) Hisobdan chiqarish. 

Sifat sirtmog‟i orqali xizmat ko‟rsatuvchi istemolchi bilan bog‟lanadi.Bundan tashqari 

dasturni  amalga  oshirishda  sifat  krujog‟i    muhim  rol  o‟ynaydi.  Sifat  krujog‟i-bu 

kapitalni demokratlashtirish shaklidir. Bu ishchilarni sifatga bo‟lgan qiziqishini paydo 

qiladi,  servisdagi  psixologik  klimatni  o‟zgartiradi.  Sifat  sirtmog‟ini  tashkil  qilish 

omillariga: 

 

-ixtiyoriy qatnashish; 

 

-jamoa  bo‟yicha  to‟g‟ri  yechim  topishga,  ularni  tezkor  ko‟rib  chiqishni,  taklif 

etilgan echimni joriy qilishga intilishi; 

 

-erishilgan yutuqlarni axloqiy va maddiy qanoatlantirish, ijodiy faoliyat natijalarini 

rag‟batlantirish;  

 

Sifat  krujog‟i  birinchi  bo‟lib  AQSH  da  paydo  bo‟ldi,  ammo  bu  Yaponiya 

firmalarida  asosiy  impuls  berildi.  Bu  keyinchalik  Evripa,  Amerika    va  Osiyoni 

egalladi.