O‘zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti



Download 1,75 Mb.
Pdf ko'rish
bet123/228
Sana01.01.2022
Hajmi1,75 Mb.
#284627
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   228
Bog'liq
ifodali oqish

TALAFFUZ 
 
Talaffuz so’z tarkibidagi unli va undosh tovushlarni, matn tarkibidagi so’zlarning to’g’ri 
ohang  bilan  o’qilishini  yuzaga  chiqaradi.  Talaffuz  fonetik  urg’u  olgan  bo’g’inlar,  mantiqiy  urg’u 
olgan  so’zlar  ohangidagi  farqlarni  ko’rsatadi.  Bo’g’in  va  so’zlarning  to’g’ri  talaffuzisiz  badiiy 
o’qish haqida gap bo’lishi mumkin emas. 
Tajribada  shu  narsa  kuzatilganki,  ayrim  maktab  o’quvchilari,  hatto  talabalar  talaffuzida 
nuqsonlar uchraydi. Eng ko’p uchraydigan nuqsonlardan biri «r» tovushini «y» tovushiga monand 
holda  talaffuz  qilishdir.  Masalan:  «bir»  —  «biy»,  «kar»  —  «kay»,  «arra»  —  «ayya»  kabi. 
Shuningdek, «s» «l» tovushi talaffuzida ham nuqsonlar uchraydi. 
Talabalarga,  o’quvchilarga  shuni  uqtirish  zarurki,  talaffuzdagi  tug’ma  nuqsonni  mashq 
orqali  yo’qotish  mumkin.  Jahonga  mashhur  notiq  afinalik  Demosfen  bolaligida  juda  nimjon  va 
kasalmand  bo’ladi.  U  hayotiy  ehtiyoj  tufayli  notiqlik  san'atiga  doir  nazariy  kitoblarni  astoydil 
o’rganadi, talaffuzidagi nuqsonlarni yo’qotish uchun tinimsiz mashq qiladi. Og’ziga tosh solib olib, 
qattiq    va  ravon  gapirishga  harakat  qiladi.  «r»  tovushini  to’g’ri  talaffuz  etish  uchun  kuchuk 
bolasining  irillashini  soatlab  kuzatadi,  o’zi  ham  xuddi  shu  tovushni  qaytaradi.  Oqibat,  ana  shu 
mashqlari tufayli jahonga mashhur notiq bo’lib yetishadi. 
Talaffuzida  «r»  tovushini  ayta  olmaydigan  talaba  har  kuni  tarkibida  «r»  tovushi  bo’lgan 
uchtadan  so’zni  to’g’ri  talaffuz  qilishni  mashq  qilib  borsa,  talaffuzidagi  nuqsonni  yo’qotishi 
mumkin. Masalan, bir kun «arra», «karra» «marra» so’zlari talaffuzini mashq qilishi mumkin. 

Download 1,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   228




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish