O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

1.3. Yosh futbolchilarda o‘yin taktikalarni tarbiyalashda, o‘yin qoidalarni 
o‘zlashtirish 
Yosh  futbolchilarning  taktik  xaraktlarni  tarbiyalashda  futbol  o‘yin  qoidalarni 
yoddan  bilish  muximdir.  O‘yin  qoidalarni  o‘zlashtirgan  Yosh  futbolchi  o‘yin 

---

 
109 
vaziyatlarida  o‘z  jamoadoshlarni  xujumda  ,  ximoyadagi  xarakatlari  noaniqliklar 
yuzaga kelishga yo‘l qo‘ymaydi. Futbol o‘yinlarida futbolchilarning o‘yin qoidalarni 
bilmasligi,  xakamlar  bilan  tortushuvlarini,  vaziyatlarda  oddiy  qoidalarni  buzilshini,  
xatokki yirik musobaqarlada xam kuzatilishi sir emas. 
O‘yinchilar  o‘yin  maydoni,  maydonchalar,  darvoza  va    to‘pning  o‘lchamlari 
xakamlarni majburiyatlari to‘g‘risidagi malumotlarni bilishi shart.  
Tekshirishlardan  shuni  aniqladikki,  Yosh  futbolchilarni  o‘yindan  tashqari 
xolatda,  jarima  va  erkin  to‘plarni  o‘yinga  kiritishda  xattoki  yon  chiziqdan  to‘pni 
tashlashda xatolarga yo‘l qo‘yishadi.  Yosh darvozabonlar xam qoidani bilmasliklari 
tufayli, jamoalarni mag‘lubiyatga uchrashlariga olib kelishadi. 
      Yosh  futbolchilar  o‘yinlarda  o‘yindan  tashqari  xolatni  yuzaga  keltirishda 
ko‘pgina  xatoliklarga  yo‘l  qo‘yishadi.  Bunday  xatoliklarga  yo‘l  qo‘maslik  uchun 
o‘yindan  tashqari  xolatni  yuzaga  keltirish  yoki  bo‘lmasa  ofsayd  xolatiga  tushib 
qolmaslikda,  Yosh  futbolchilarning  o‘yin  vaziyatini  to‘g‘ri  baxolay  olishlarigina 
samarali  harakatlanishni    ta’minlaydi.  O‘yindan  tashqari  xolatni  vujudga  keltirish, 
raqib  xujumni  to‘xtatishda  yoki  aksincha  o‘yindan  tashqari  xolatni  noaniq 
qo‘llanilishi    xujumchining  ko‘p  xollarda  darvozabon  bilan  birga-bir  vaziyatga 
chiqarib, gol bo‘lshiga olib keladi.  
Biz  o‘yindan  tashqari  xolatlarni  o‘yinlarni  yuzaga  keltirish  va  ushbu  xolatga 
tushib  qolmaslikda  maydonda  samrali  harakatlanishda,  rasmlarda  vaziyatlarni 
ko‘rsatib  berganmiz.  Bu  vaziyatlarda  maydonda  o‘yindan  tashqari  holatlarning 
borligi yoki yo‘qligi  nazariy tarzda xam tushuntirilib berilgan.