O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon Davlat universiteti

Modul tizimidan foydalanib o‘tiladigan mashg‘ulotlar o‘quvchilar ishlarini sifatini aniqlash, o‘quvchini ish yuzasidan olgan bilimlari va o‘z bilimlariga qo‘yilgan baholarni aniqlash, tuzatishlar kiritish va qisqa xulosalar chiqarish bilan yakunlanadi.

Modul tizimidagi eng ahamiyatli narsa-o‘quvchining o‘z ishiga o‘zining baho berishidir. O‘quvchi o‘qituvchi bergan javoblarida test topshiriqlariga qanchalik to‘g‘ri javoblar topganiga qarab o‘z ishini baholab boradi. Har bir to‘g‘ri javob 1 balldan xisoblanadi. Noto‘g‘ri javoblarga 0 ball qo‘yiladi. O‘qituvchi har bir topshiriq, test savollariga to‘g‘ri javoblarni (o‘quvchilar topshiriqlarini ishlab bo‘lganlaridan keyin) e`lon qilinadi. O‘quvchilar to‘g‘ri javoblarni o‘zlarining javoblariga taqqoslashadi. Xato javoblar-0, to‘g‘ri javoblar-1 ball bilan baholanadi. Shunday qilib, o‘quvchi o‘z ishiga o‘zi baho qo‘yish imkoniyatiga ega bo‘ladi.

O‘qituvchi o‘quv materialini blok-modul tizimi bilan o‘rganishga tayyorlanishda quyidagi ishlarni bajaradi:

1. 
   Dastur va darslikda o‘rganish lozim bo‘lgan mavzu va undagi asosiy tushunchalar guruhlarini ajratadi.
   
2. 
   Darslikda berilgan o‘quv materialini o‘rganib, uni bir-birlari bilan bog‘langan o‘quv bo‘laklariga ajratadi. O‘quv materialining har bir bo‘lagi tartib raqamlari bilan belgilab chiqiladi. Tartib raqamlari o‘rganiladigan mavzuning hajmi, murakkablik darajasiga qarab 0 dan 5-6 tagacha bo‘lishi mumkin.
   
3. 
   Har bir o‘quv bo‘lagini o‘rganishning maqsad va vazifalarini belgilaydi.
   
4. 
   Har bir o‘quv bo‘lagini avvalgi darslarda o‘rganilgan o‘quv materialidagi tushunchalar bilan taqqoslash, bog‘lash imkoniyatlarini belgilaydi.
   
5. 
   Har bir bo‘lakni o‘rganib bo‘linganidan keyin o‘quvchilar ayni ish yuzasidan o‘zlashtirish darajalarini mustaqil aniqlash yo‘llari va vositalari hal etiladi.
   
6. 
   O‘quv bo‘lakchasi tizimiga kirishi mumkin bo‘lgan mustaqil ishlar mazmunini, unda foydalanish lozim bo‘lgan tarqatma materiallarning xillari, ko‘rgazmali vositalar, qo‘shimcha materiallarni aniqlaydi. Ko‘rgazma va tarqatma materiallar bilan amaliy ish bajarish uchun yo‘llanma tuzadi.
   
7. 
   Modul tizimi bo‘yicha bajarilgan barcha ishlar yuzasidan o‘qituvchi va o‘quvchilar faoliyatlarini nimalardan iborat bo‘lishi lozimligi, bajarilgan barcha ishlar yuzasidan xulosalar chiqarish yo‘llari, vositalari tanlanadi. Mavzuni o‘rganishga zarur bo‘lgan ko‘rgazmali vositalar, tarqatma materiallarning xillari tanlanadi.
   
8. 
   O‘quv materialining modul tizimidan foydalanib o‘rganishda har bir bo‘lak navbatma-navbat o‘rganilib, har bir bo‘lakni o‘quvchi qanchalik o‘zlashtirib olganligini maxsus tuzilgan topshiriqlar vositasida aniqlab o‘z bilimiga baho qo‘yib bo‘lgach, navbatdagi topshiriqni o‘rganishga tushadi. Shu asosda o‘quvchilar ayrim bo‘laklardan oqibatda o‘quv materialini bir butun holda o‘zlashtiriga muvaffaq bo‘ladi.
   
9. 
   Odatda yangi mavzuni o‘rganish 0-nchi topshiriqni bajarishdan boshlanadi. Mazkur topshiriq o‘quvchilarning avvalgi darslarda o‘rgangan bilimlarini esga tushirish, undan yangi darsni o‘zlashtirishda foydalanishni ko‘zda tutadi. Shu sababli o‘qituvchi bu topshiriq uchun avvalgi o‘rganilgan mavzularga oid turli test yoki diktantlar variantlarini tayyorlab o‘quvchilarga tarqatadi.
   

Modul tizimidan foydalanishning dastlabki sharti-o‘quv materialini o‘rganishning texnologik kartasini tuzish hisoblanadi. Texnologik kartada har bir darsda o‘quvchilar nimalarni bilishlari, nimalarni uddalashlari, mavzuning o‘rganish jarayonida ular qanday ta`lim va maxsus malaka, ko‘nikmalarni rivojlantirishlari belgilanadi. Undan tashqari bilim va malakalarni xisobga olish va baholash yo‘llari aniqlanadi.

Ta`limda modul tizimidan foydalanish masalasini biz «Hasharotlarning ichki tuzilishi» mavzusi misolida ko‘rsatmoqchimiz. Quyidagi jadvalda mazkur mavzuning texnologik kartasi beriladi.