O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti filologiya fakulteti

Tayanch so‘zlar: Punktuаtsiya, diаlеktаl mе’yor, milliy, kutubxona, asar, kitob, devon, qo‘lyozma, badiiy, ilmiy, nazariy, meros, tarix, zamon, roman, qissa, hikoya grafik yoki etimologiya, tamoyil Til, nutq, matn, tasvir, hikoya kilish, mulohaza, suhbat, muhokama, munozara, notiqona suzlash, tabrik nutqi, bayon, konspekt, siqiq xulosa, annotasiya, otziv, referat, sharx, biografiya, avtobiografiya, tavsifnoma, intervyu, ma'ruza, hisobot, maktub, kundalik.


Mavzuning qisqacha bayoni

Uqituvchi o’z ish faoliyatida fikrni ifodalashning xilma-xil shakllari va janrlaridan foydalanadi.

Ularning har biri til materiallari asosida yuzaga keladi. Nutq va til alohida hodisalar bulsa ham, ularni bir-biridan ajratib qarab bo’lmaydi.
Til- ma'lum kishilar jamoasi a'zolarining muloqoti uchun muhim va asosiy vosita hisoblangan uziga xos belgilar sistemalaridan biri bulib, jamiyatda tafakkurning rivojlanishi uchun, madaniy tarixiy an'analarni avloddan-avlodga yetkazish uchun xizmat qiladi.Nutq- ifodalangan ma'lumot talabiga mos holda til qoidalari asosida tuzilgan til belgilarining tartibidir. Til nutqqa aylangach, moddiy ahamiyat kasb etadi. Nutq - nutq (a'zolari) organlari harakatining natijasi sifatida paydo buladi. Nutq a'zolarining harakati nutq faoliyati xisoblanadi. Nutq faoliyati deganda inson organizmining nutq tuzish uchun zarur xisoblangan ruhiy-fiziologik ishining yigindisi tushuniladi. Aniq aytilgan (yoki yozilgan) bir gap yoki o’zaro mantiqiy boglangan gaplar yigindisi nutqiy asar deyiladi: "Nutqiy asar" tushunchasi ogzaki yoki yozma nutqning har qanday parchasini ham, xalq ogzaki ijodi asarlari va badiiy yozma adabiyotning tugallangan asarlarini ham uz ichiga kamraydi. Harqanday nutqiy asar matn sifatida yuzaga chiqadi.
Og’zaki nutq turlari

1. 
   Siyosiy-ijtimoiy nutq:
   

1. Siyosiy-ijtimoiy va siyosiy iqtisodiy mavzudagi nutq.
2. Sessiya, konferenciyadagi nutq.
3. Siyosiy sharh.
4. Harbiy vatanparvarlik nutqi.
5. Miting nutqi.
6. Rasmiy-diplomatik nutq.
7. Ilmiy-ommabop nutq.