O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti mashinasozlik texnologiyasi fakulteti ii-bosqich 362-gurux talabasi Qoraboyev Raxmatilloning “Dioksid” mchjda olib borayotgan amaliyot xisoboti

Ўтган йили	Ҳисобот йили
Четга чиқиш
Режа	ҳақиқат	ўтган йилдан	режадан
Ишчиларнинг ўртача йиллик сони (ХС)	320	350	359	39	9
Бир ишчи бир йилда ишлаган кунлар (Д)	220	220	220
Соатлар (С)	6,40	6,40	6,40
Иш кунининг ўртача муддати (М), С	9,35	9,35	9,35
Иш вақти жамқармаси, С	1408	1408	1408
Шу жумладан, ишдан ташқари ишлаган вақт, С

Юқоридаги жадвалимиздан корхонанинг иш вақтидан фойдаланишини таҳлил қилишимиз мумкин. Аввало, базис даврда корхона ишчилари сони 320 кишини, ҳисобот йили режасида 350 киши ва амалда 359 кишини ташкил этганини таъкидлаб ўтиш керак. Бу ҳисобот йилида ҳодимлар миқдори режа кўрсаткичларидан 9 нафарга ортиб кетганлигини билдиради. Корхонада бир ишчига иш кунлари сони ўртача 220 кунни ташкил этади. Иш кунининг ўртача муддати 9 соат 35 минут давом этиб, ҳақиқатда ишланадиган вақт 6 соат 40 минутни ташкил этади. Иш вақти жамғармаси бир ишловчи учун бир йилда ўртача 1408 соат ҳисобланади. Ишланадиган кунлар, соатлар ва иш вақти жамғармаси иккала давр учун ҳам бир хил этиб белгиланганлигини кўришимиз мумкин.

Иш вақти баланси

Кўрсаткич	Битта ишчига			Режадан четга чиқиш
	режа	ҳақиқатда	битта ишчига		барча ишчиларга
Тақвим кунлар сони	365	365
Шу жумладан: Байрам кунлари	9	9
Дам олиш кунлари	52	52
Дам олиш шанба кунлари	50	50
Иш вақтининг номинал жамқармаси, кунлар	254	254
Ишга келмаслик, кун
Шу жумладан: Таътиллар (қар йилги)
Ўқув таътили
қомиладорлик ва туқиш таътили
Маъмурият рухсати билан қўшимча таътиллар
Касааллик
Прогуллар
Бекор туриб қолиш
Ишга келинадиган вақт жамқармаси, кунлар	220	220
Иш сменаси муддати, с	9,35	9,35
Иш вақти бюджети, с	1408	1408
Байрамолди қисқартирилган кунлар, с
Ўсмирларга имтиёзли вақт
Смена ичидаги бекор туриб қолишлар, с
Иш вақтининг фойдали жамқармаси, с
Иш сменасининг ўртача муддати, с
Ишдан ташқари ишланган вақт, с
Иш вақтининг ноишлаб чиқариш харажатлари

Бу жадвалимизда корхонада иш вақти баланси кўрсаткичларини таҳлил қилишимиз мумкин. Демак, бир йилда тақвим кунлари сони 365 кун деб ҳисобласак, бундан мамлакатимизда 9 куни умумхалқ байрами этиб белгиланган. Корхонада шанба ва якшанба дам олиш кунлари этиб белгиланган. Шунда яна 102 (50+52) кун иш вақти жамғармасидан чиқиб кетади. Ниҳоят иш вақтининг номинал жамғармаси 254 кунни ташкил этади. Корхонада иш сменаси муддати 9 соат 35 минут бўлиб, шундан 6 соат 40 минут ҳақиқий ишланган вақт ҳиссасига тўғри келади. Шунда битта ишчига тўғри келадиган ўртача иш вақти жамғармаси ҳақиқатда 1408 соатни ташкил этган.

Корхонада белгиланган иш тартиби ёки меҳнат шартномаси шартларига мувофиқ ўз меҳнат вазифаларини бажариши лозим бўлган вақт ходимнинг иш вақти ҳисобланади. Корхонада иш вақтининг нормал муддати 40 соатдан ортиқ бўлиши мумкин эмас. Корхонада беш кунлик иш хафтаси белгиланиб, икки кун дам олинади (шанба ва якшанба). Иш вақтининг қисқартирилган муддати корхонанинг қуйидаги ходимларига белгиланади:

• 
  16 ёшга етмаган шахсларга - хафтасига 24 соат;
  
• 
  16 ёшдан 18 ёшгача бўлган шахсларга - хафтасига 36 соат;
  
• 
  1 ва 2 гуруҳ ногиронларига - хафтасига 36 соат;
  

Ходим билан иш берувчи ўртасидаги келишувга биноан ишга қабул қилиш чоқида қамда кейинчалик қам тўлиқсиз иш куни ёки тўлиқсиз иш хафтаси белгиланиши мумкин. қар кунги ишнинг бошланиши ва тамом бўлиши қамда дам олиш ва овқатланиш учун танаффус вақти қуйидаги жадвалда белгиланган:
Корхонада иш вақти графиги 5-жадвал

№	Ходимлар тоифаси	Иш вақти бошланиши	Тушлик танаффус	Танаффус	Ишнинг тамом бўлиши
1.	Корхона учун умумий	08.00	12.00-13-00	Тушликкача 10 минут, тушликдан сўнг 10 мин	17.00
2.	18 ёшга тўлмаган шахслар, 1 ва 2 гуруқ ногиронлари учун	08.00	12.00-13.00	Тушликкача 10 минут, тушликдан сўнг 10 мин	16.00
3.	16 ёшга тўлмаган шахслар учун			Тушликкача 10 минут, тушликдан сўнг 1 0 мин	14.00

Ишлаб чиқариш заруриятига кўра, айрим қолларда иш берувчи касаба уюшмаси билан келишилган қолда дам олиш кунлари ва узайтирилган иш кунлари ташкил қилиши мумкин. Ишнинг тугаши билан кейинги куни иш бошланиши ўртасидаги кундалик дам олиш вақтининг муддати 12 соатдан кам бўлиши мумкин эмас.

II.

	Korxona marketinggi taxlili.
1. Kompaniya tovarlarning bozor segmentlarini biladimi?	Ha biladi.
2. Firma iste'molchilarning o'z mahsulotlariga bo'lgan istaklarini biladimi?	Iste`molchilar bilan bo`ladigan suhbatlarda korxona va iste`molchilar maxsulot sifati va xolati xaqida muntazam kelishuvlar o`tkazish orqali aniqlanadi. Ularning istaklari o`rganiladi va maxsulotga kerakli o`zgarishlar kiritilib boriladi.
3. Korxona har bir mahsulot tannarxi tuzilishi va rentabelligini yaxshi tushunadimi?	Juda yaxshi biladi. Korxona maxsulot tannarxi orqali raqobat olib borganligi sababli maxsulotni tannarxi aniq xisob kitob qilinadi. Maxsulot tannarxi tarkibida maxsulotni yetkazib berish xarajatlari ham qo`shib xisoblanadi.
4. Bir xil narxda sotiladigan raqobatchilar mahsulotlariga nisbatan mahsulotingiz sifati	Bir xil narxda sotiladigan raqobatchilar maxsulotlaridan bizning maxsulot sifatini ustun deb xisoblayman. Sababi bizda maxsulotlar xavfsizligi birinchi o`rinda turganligi sababli bizning korxona kislorod ballonlarini xar oyda texnik ko`rikdan o`tkazadi, yaroqsizlari ishlab chiqarishdan chetladi.
8. U qancha vaqt ishlatilgan?	“Doiksid” mchj korxonasi 1984-yilda davlat ro`yxatidan o`tkazilgan. 37 yildan ko`proq vaqt davomida viloyatimiz axolisi uchun tibbiy va sanoat kislorodi ishlab chiqarish bilan shug`illanib kelmoqda.
10. Narx o'zgarishi sotuvga ta'sir ko'rsatdimi?	Maxsulot narxini o`zgarishi sotish xajmiga sezilarli ta`sir o`tkazadi. Yurtimizda va butun dunyoda kuzatilayotgan Karonavirus pandemiyasi davrida xomashyo narxi keskin ko`tarilishi ishlab chiqarish xajmiga o`z ta`sirini o`tkazgani buning yaqqol misoli xisoblanadi.
11. Tovarlar harakati bo'yicha xarajatlar	Kichik xajmni tashkil etadi.
13. Sotishda eng muhim 8 mijozning ulushi qanday? (%)
14. So'nggi marta qachon kompaniya o'z faoliyati to'g'risida mahalliy gazeta, jurnallarda xabar bergan?