O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti ishanova m

Reproduktiv vazifasi - 
(“produktio” lotincha so‘z – qayta ishlab chiqarish, 
ko‘payish) oilaning muhim bo‘lgan vazifalaridan biri (jamiyatning biologik 
uzluksizligini ta’minlash, bolalarni dunyoga keltirish). Reproduktiv vazifasi inson 
zotini davom ettirish zaruriyati sababini asoslaydi. Hozirgi kunda 2-3 odamdan 
tashkil topgan oilalar soni ortib bormoqda. Bunday oilalarning aytishlaricha, 
bolalar ota-onalarining erkinliklarini cheklaydialr: ta’lim olish, ishlash, malaka 
oshirish, o‘z qobiliyatini yuzaga chiqarishda.
 
Afsusuki, bolaga ega bo‘lmaslik mavjud bo‘libgina qolmay, farzand 
ko‘rishga layoqatli bo‘lsalar-da, farzand orttirmay shunday o‘tadiganlar soni 
Yevropa mamlakatlari oilalarida ortib bormoqda. Buning sabablarini quyidagicha 
izohlash mumkin: tug‘ilishning kamayishi, yosh oilalarning ota-onalaridan alohida 
yashashlari, ajralishlari o‘sib borishi sababli bir ota yoki onali oilalar soni ortib 
bormoqda, aholining sog‘lig‘i sifati mamlakatda sog‘likni saqlash rivojlanish 
darajasi. Ekspertlarning baholashlari bo‘yicha yomon, noqulay ekologik sharoit, 
axloqsiz hayot kechirish, yomon ovqatlanish, kasalligi va boshqa turli xil sababli 
yoshi katta aholining 10-15 %i sog‘ligining holati sababli bolaga ega bo‘lish 
imkoniyati mavjud emas. 
Iqtisodiy va xo‘jalik-turmush vazifalari - 
qadimdan oila har doim 
jamiyatning boshlang‘ich xo‘jalik tashkiloti bo‘lib kelgan. Ov qilish va don 
etishtirish, hunarmandchilik va savdo kabilar oilada har doim vazifalar 
taqsimlangan bo‘lgani uchun mavjud bo‘la olgan. Qadimdan ayollar butun uy
ishlari bilan mashg‘ul bo‘lganlar, erkaklar kasb-hunar bilan shug‘ullanganlar. 
Ilmiy-texnika taraqqiyoti asriga kelib odamlar hayotiy yumushlarining ko‘plari 
(ovqat tayyorlash, kir yuvish, uy tozalash, kiyim tikish va boshqalar) qisman 

---

62 
maishiy hizmat sohasida yuklatilgan. Iqtisodiy vazifalar oila-azolari uchun boylik 
to‘plash bilan bo‘g‘liq bo‘lgan kelin uchun sovg‘lar, kuyov uchun qalin, 
avlodlarga qoldiradigan buyumlar, to‘yga, voyaga etish yoshiga sug‘urta qilish 
mablag‘lari to‘plash. Bizning jamiyatimizda sodir bo‘layotgan ijtimoiy-iqtisodiy 
o‘zgarishlar oilaning mol-mulk to‘plash, xususiy mulkka ega bo‘lish, turar joyni 
xususiylashtirish, meros qilib qoldirish va shu kabi masalalardagi iqtisodiy vazifasi 
yanada faollashib bormoqda.