O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi, andijon davlat tibbiot instituti

 
Rasm 47. Immunobloting (SSV № 81 
buyrug‗idan). 
 
Kasallik 
yuqtirgan 
onalardan 
tug‗ilgan bolalarda OIV diagnostikasi ancha murakkab, chunki bola qonida onadan 
o‗tgan OIVga qarshi antitelo bo‗ladi. Ikkinchi tomondan tug‗ilgandan keyingi 
davrda virusni yuqtirish gipogammaglobulinemiyani keltirib chiqaradi. Bunda 
antiteloni yo‗qolishi diagnozni inkor qilishga to‗la asos bo‗la olmaydi. Shu sababli, 
bunday bolalarni 3 yil davomida kuzatish zarur. Yana shuni unutmaslik kerakki, 
OITS namoyon bo‗lgan davrda OIVga qarshi G antitelolar pasayadi.

---

292 
OIV infeksiyasini klinik diagnostikasi
. V.I.Pokrovskiy klassifikatsiyasida 
keltirilgan belgi va sindromlarga asosan amalga oshiriladi. BJSST (VOZ) taklifiga 
ko‗ra, OITS diagnostikasi tahliliy tekshiruvlarsiz agarda OITS-indikator 
kasalliklari to‗la aniqlangan taqdirda hamda keyingi 3 oyda immunodefitsit 
holatini (uzoq vaqt kortikosteroidalar bilan davolanish, sitotoksik davo, blastamoz 
kasalliklar va x.z) keltirib chiqaradigan sabablar bo‗lmagan bo‗lsa, qo‗yish 
mumkin. Bularga: qizilo‗ngach, traxeya, bronxlar va o‗pka kandidozi, o‗pkadan 
tashqari streptokokkoz; bir oydan ortiq davom etuvchi kriptosporodiozli diareya; 
xar xil a‘zolarni sitomegalovirus bilan zararlanganligi; teri va shilliq qavatlarni 
oddiy gerpes virusi zararlab hosil qilgan yaralari bir oydan ortiq davom etsa, 
hamda bir oydan katta bo‗lgan bolalarda xar qanday davomiylikdagi zotiljam, 
bronxit yoki ezofagitlar; 60 yoshdan yosh bo‗lgan bemorlarda tarqalgan Kaposhi 
sarkomasi; 60 yoshdan yosh bo‗lgan bemorlarda bosh miyani birlamchi limfomasi; 
12 yoshgacha bo‗lgan bolalarda limfotsitar intersistial zotiljam yoki o‗pka limfoid 
giperplaziyasi; o‗pkadan tashqari joylashgan yoki teri, bo‗yin yoki o‗pka ildizi 
limfotugunlarini 
disseminatsiyalangan 
atipik 
mikobakteriyalar 
chaqirgan 
yallig‗lanishi; 
pnevmotsistlik 
zotiljam; 
ko‗p 
o‗chog‗li 
kuchayuvchi 
leykoensefalopatiya; bir oydan katta bo‗lgan bolalarda bosh miya toksoplazmozi. 
Tahliliy tasdiqlanishi zarur bo‗lgan OITS bo‗lishini ko‗rsatuvchi kasalliklar 
quydagilar: 
- 2 yil davomida 13 yoshgacha bo‗lgan bolalarda 2 marotaba qo‗shilib 
kechgan, qaytalangan bakterial infeksiyalar (septitsemiya, zotiljam, meningit, 
suyak va bo‗g‗imlarni zararlanishi, gemofil tayoqchalar, streptokokklar keltirib 
chiqargan absesslar); 
- tarqalgan o‗pkadan tashqarigi koksiodiomikoz; 
- OIV ensefalopatiyasi; 
- o‗pkadan tashqarigi tarqalgan gistoplazmoz; 
- bir oydan ortiq davom etuvchi izosporodioz diareyasi;
- hamma yoshdagi bemorlardagi Kaposhi sarkomasi; 
- hamma yoshdagilarda bosh miya limfomasi; 

---

293 
- 
B-hujayralik 
Xodjkinnikidan 
boshqa 
limfomasi 
yoki 
no‘malum 
immunofenotip limfomasi; 
- o‗pkadan, teridan, bo‗yin yoki o‗pka tomiri limfatik tugunlaridan boshqa 
limfa tugunlarini zararlovchi disseminilangan mikobakterioz (tuberkulyoz emas); 
- o‗pkadan tashqarida tuberkulyoz; 
- qaytalanuvchi tif bo‗lmagan salmonellyozli tif; 
- OIV - kaxeksiyasi. 
Immunitet ko‗rsatkichini aniqlash OIV uchun maxsus tekshiruv emas, lekin 
tasdiqlangan OIV infeksiyasi uchun muhim ma‘lumot xisoblanadi. Avvalo, bu T-
xelperlarni sonini aniqlashdir. SD4 ni 500/mkl dan past bo‗lishi antiretrovirus 
davosini boshlash uchun klinik standart xisoblanadi, sonini 200/mkl gacha va 
undan past kamayishi opportunistik infeksiyalarni profilaktikasi uchun davo 
boshlashga ko‗rsatma bo‗lib xisoblanadi.
Sxema-5. Tekshiruv algoritmi.