O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti

Davolash:
Oxirgi 20-25 yil ichida erishilgan yutuqlarga qaramay, epilepsiyani davolash 
haligacha og‘ir hisoblanadi.
Epilepsiyani davolash kompleksli, uzoq vaqt, individual ravshida оlib borilishi lozim. 
Epilepsiya davosida quyidagi prinsiplarga rioya qilish lozim. 
1. Umumiy rejim. Bemor uchun ekstremal holatlarni (issiqlik, sоvuq, og‘ir jismoniy 
mehnat ruxiy siqilishi va b.) chegaralash kerak.
2. Ovqatlanish tartibi. Achchiq va tuzli taomlar ta‘qiqlanadi, suyuqlik ichish 
kamaytiriladi. Alkogol ichimliklari (ayniqsa pivo) umuman taqiqlanadi. Kofe va 
achchiq choy miqdori keskin kamaytiriladi. 
3. Insolyatsiya va isib ketishdan saqlanish lozim.
4. Uyqu va dam olish tartibi. Uyquga har kun bir xil vaqtda yotish lozim 
5. Faol hayot tarzi. Faol harakatchanlik va musbat emotsiyalar tutqanoq rivojlanishini 
tormozlaydi deb xisoblaniladi.
6. Medikomentoz davolash:
a) tutkanoqqa qarshi vositalar. Asosiy vosita bo‘lib fenobarbital hisoblanadi.
Yana benzonal, karbomazepin, pantogam, valproyev kislotasini saqlovchi
vositalar qo‘llaniladi. 
b) tutkanoqqa qarshi vositalarning nojo‘ya ta‘sirlari davolash. Ba‘zi vaqtlarda 
tutqanoqqa qarshi vositalarning katta bir martalik va sutkalik dozalarida ishlatishga to‘g‘ri 
keladi. Shu sababli nojo‘ya ta‘sir simptomlari yuzaga kelishi mumkin. Ushbu simptomlarni 
davolash maqsadida polivitaminlar (askorbin, nikotin, foliy kislotalarining birikmalari, 
riboflavin, piridoksin) qo‘llaniladi. Bo‘shashish, uyquchanlikda kofein, atsefen, sidiokarb va b. 
buyuriladi. Tutqanoqqa qarshi vositalarining uzoq vaqt katta dozalarda qabul qilish natijasida 
turli asoratlar kelib chiqqanda, shu vositalarni to‘xtatish va maxsus davo buyurish lozimdir.
с) tutqanoqni davolashda ko‘pincha degidratatsiya (diakarb, glitserin vа b.) usulidan 
foydalaniladi. Shuni yodda tutish kerakki, tutqanoq ko‘pincha bosh miya jarohatlari, bosh miya 
infeksion kasalliklari natijasida shakllangan gipertenzion-gidrotsefal sindrom mavjud bo‘lgan 
bemorlarda rivojlanadi. 
d) Disforiyani davolash. Ba‘zi hollarda tutqanoqni davolashda disforiya xolatini 
davolashga to‘g‘ri keladi. Ularni yengil turlarida benzodiazepinlar (flozepam, sibazon); 
disforiya va disforiyasimon holatlarda (qo‘zg‘aluvchanlik, jaxldorlik, agressiya) fenotiazinlar - 
aminazin, triftazin, levopromazin va b.; depressiyalar bilan kuzatiladigan disforiyalarda 
amitriptillin, nemizin; affektiv galyutsinator-paranoid holatli disforiyalarda butirofenonlar - 
galoperidol, triflupfidol buyuriladi.
e) uyqu epilepsiyada karbomezepin (tigretol, finlepsin), difenin preparatlarini ishlatish 
maqsadga muvofiq.

---

428 
f) Xirurgik davolash usullari. Nisbatan ko‘p bo‘lmagan muddatli kasallikda (odatda 3-5 
yil), hamda ikkilamchi epileptik o‘choqlar shakllanmagan holatda epileptik o‘choq olib 
tashlaniladi.