O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti

Stafilokokkli meningit
to‘satdan boshlanadi, harorat 39-40°C gacha ko‘tarilib, sepsisga 
oid simptomlar paydo bo‘ladi. Ichki organlarda o‘zgarishlar ko‘proq aniqlanadi. Jigar va 
taloq kattalashadi, qon bosimi pasayadi. Bu meningitning eng muhim xususiyati - 
absesslar paydo bo‘lishidir. Shu sababdan likvorda va qonda stafilokokklar topiladi. 
Likvordagi o‘zgarishlar: pleotsitoz ko‘payadi (1 mm da 1.500-2.000 hujayra topiladi). 
Cho‘ktirish reaktsiyalari musbat natija beradi. Periferik qonda neytrofillar ko‘payib ketadi 
(60-100% gacha). Leykotsitoz 15.000-30.000 atrofida bo‘ladi.
Sil meningiti. 
Bu kasallik asta-sekin rivojlanib boradi. Harorat subfebril darajaga 
ko‘tariladi, sal bosh og‘riydi. Bemor darmonsizlik sezadi. Oradan taxminan 1 hafta 
o‘tgach, meningial sindrom paydo bo‘ladi. Kasallikning 8-10 kunlari bosh miya 
nervlarining zararlanishiga oid belgilar ko‘zga tashlanadi (ko‘z g‘ilay tortib turadi, 
anizokariya, ptoz va ko‘rish hamda eshitish yomonlashadi). Avval bemorni uyqu 
tortavergan bo‘lsa, endi (o‘rtacha 1 hafta o‘tgach) u bezovtalanib, nojo‘ya harakatlar qila 
boshlaydi. Es-hushi ham yo‘qolib, oyoq-ko‘llar falaj va yarim falaj bo‘lib qoladi. 
Kasallikning 3-haftasida bemorni talvasa tutadi. Keyin bemor koma holatiga tushib, ko‘p 
o‘tmay o‘lishi mumkin. Sinchiklab so‘rab surishtirilsa, bemorning qachonlardir sil bilan 
og‘riganligi yoki sil bor bemorga yaqin yurganligi aniqlanadi. Orqa miya suyuqligi tiniq 
bo‘ladi, pleotsitoz ko‘rinadi (1ml da 200-700 hujayra). Unda oqsil ko‘payadi (1,0-3,3%). 
Pandi va Nonne - Appelt reaktsiyalari musbat bo‘lib chiqadi. 12- 24 soat o‘tgach likvorda 
fibrindan tashkil topgan yupqa paradacha hosil bo‘ladi. Ana shu pardachadan sil 
tayoqchalarini ajratib olish mumkin. Qonda limfotsitoz bo‘ladi. 
Davosi.
Spetsifik preparatlar bilan davo muolajasi olib boriladi: izoniazid, rifampitsin va 
pirazinamid 3 oy davomida, so‘ng izoniazid, rifampitsin 7 oy davomida. Izoniazid 
sutkasiga 15mg/kg, pirazinamid sutkasiga 30 mg/kg, rifampitsin 600mgdan sutkasiga 1 
marta. Izoniazid berilganda, albatta piridoksin 30mg sutkasiga tavsiya etiladi.

---

190