O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim

qancha
ma‟noni jo etgan bo„lsa, undagi
yaltiroqlar kishi ko„zidan to„kilgan
shuncha
yoshdir. (R. Nabiyeva “Farishta
Mim sarguzashtlari”, 75-bet)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3.1. 
Nisbiyso‘zlaryordamidabog‘langano‘rinergashgapliqo‘shmagap
larningxususiyatlari 
 
32
M. Hamrayev “Ona tili”, Toshkent, “SHARQ” nashriyoti, 2011 – yil, 125 - bet. 
33
M. Hamrayev “Ona tili”, Toshkent, “SHARQ” nashriyoti, 2011 – yil, 127 - bet. 
34
M. Asqarova “ Hozirgi o‟zbek adabiy tili”, Toshkent, “O‟QITUVCHI” nashriyoti, 1987 – yil, 198 – bet. 

---

48 
O„rin ergash gap bosh gapga, asosan, nisbiy so„zlar orqali birikadi. 
Masalan,
Chol
qayoqqa 
borsa,
shu yoqqa
boradi. (4 -sinf, “O„qish
kitobi”, 144 - bet). 
O„rinergashgapliqo„shmagaplardao„rin ergash gap tarkibidagi nisbiy
so„zso„roq 
olmoshi 
orqali, 
boshgaptarkibidaginisbiyso„z 
esa
ko„makchiliqurilmalarorqaliifodalanadi. 
Masalan, 
Qizqo„lidagisumkachasiniko„tarib
qayerga
yursa,
meninghamoyoqlarimo„z-o„zidan
shutomonga
qarabborardi. (X. To„xtaboyev
“Shirinqovunlarmamlakati”, 105-bet) 
O„rin ergash gaptarkibidagi nisbiy so„z so„roq olmoshi bilan, bosh gap
tarkibidagi nisbiy so„zesa ravish bilan ifodalanadi. 
Masalan,
Qushcha
qayerda
tumshug„ini charxlasa,
o„sha joyda

cheksizlikning dastlabki soniyalari boshlanadi. (M. O„rinboy qizi, “Tarbiya
kitobi” I, 50-bet)
Bunday gaplarda ba‟zan bosh gap tarkibidagi nisbiy so„z tushib qolishi
ham mumkin. Ammo uningo„rni gapning mazmunidan bilinib turadi. Hol
ergash gap orqali bosh gap tarkibidagi tushib qolgan nisbiy so„z tiklanadi. 
Masalan,
Ovchi