2.3. Qo’yilgan masalaning yechimi uchun zarur bo’lgan dasturiy vositalar
taxlili.
Yuqorida aytilganidek, bugungi kunda juda ko’plab avtomatlashtirilgan
loyixalash tizimlari uchun dasturiy vositalar amalda qo’llanilmoqda. MATLAB,
MatCAD, MultiSim, OrCAD, ‘CAD va AutoCAD, WorcBench kabilar. Bu dasturlar
elektron qurilmalarni loyixalash etaplarining bir qisminigina yahni, qurilmaning
printsipial sxemasini tayyorlash yoki geometrik modellash qisminigina o’z ichiga
oladilar. ‘ROTEUS VSM dasturiy majmuasi esa, yuqorida eslatib o’tilgan barcha
dasturlar
vazifasini
hamda
ularga
qo’shimcha
mikroprotsessor
va
mikrokontrollerlarni dasturlash texnologiyasini ham o’z ichiga oladi.
34
Labcenter Electronics kompaniyasining [1] ‘roteus VSM – virtual modellash
tizimi elektron qurilmalarni simulyatsiyalovchi S’ICE rusumli tizimi bilan
kombinatsiyalangan bo’lib, animatsion komponentlar va mikrokontrollerlar asosida
loyixalar yaratish imkoniyatiga ega bo’lgan kompg’yuter dasturidir. Boshqacha
aytganimizda ‘roteus VSM dasturiy kompleksi elektron (elektr) qurilmalar
loyixalovchisining avtomatlashtirilgan ish o’rnidir. Bu tizimda zamonaviy
mikrokontrollerlar: ‘IC, 8051, AVR, HC11, ARM7/L’C2000 va boshqa ko’p
tarqalgan protsessorlar modellari mavjud. Bu dastur bibliotekasida 6000 dan ortiq
analog va raqamli qurilmalar modellari mavjud va bu biblioteka yaratuvchilar hamda
foydalanuvchilar tomonidan yangi modellar bilan to’ldirib borilmoqda. Bu tizim
ko’plab kompilyatorlar va assemblerlar bilan ishlaydi. ‘ROTEUS VSM yordamida
yetarli darajada murakkab bo’lgan, bir vaqtda turli tipdagi bir necha mikrokontrollerli
qurilmani modellashtirish va shu model yordamida qurilmani sozlash, kamchiliklarini
tuzatish mumkin!
‘roteus VSM dasturiy kompleksi ikkita asosiy moduldan iborat: ISIS va
ARES.
ISIS – printsipialg’ sxemalarning grafik redaktori yaratilayotgan loyixani
kiritish va ishini immitatsiya qilishga hamda shu printsipialg’ sxema asosida montaj
platasini tayyorlash uchun ARES dasturiga malumot uzatishga mo’ljallangan.
ARES – pechatg’ platalarining grafik redaktori. Bu dastur komponentlarni
avtomatik joylashtiruvchi va avtomatik tutashtiruvchi hamda elektr zanjirlarini
tekshiruvchi ELECTRA modullarga ega. Yahni, loyixalanayotgan qurilmaning
printsipialg’ sxemasi ISIS dasturida tayyor bo’lgach, ARES dasturi yordamida
komponentlarni avtomatik joylashtirib va avtotmatik tutashtirib, pechatg’ platasini
tayyorlash va nihoyat tayyor bo’lgan qurilmani uch o’lchovli xajmiy tasvirini turli
kuzatish nuqtalaridan ko’rish mumkin.
Bu texnologiya hali fizik manoda qurilmagan qurilmani to’liq tekshirish,
barcha ish rejimlarida ishlatib ko’rish imkonini beruvchi tengi yo’q texnologiyadir.
Quyidagi anahnaviy laboratoriyalar va ‘roteus VSM laboratoriyasi
imkoniyatlari o’zaro solishtirilgan:
35
Ananaviy laboratoriya
1. Maxsus jixozlangan xona zarur
2. Maxsus jixozlar va qimmatbaho asbob uskunalar kerak
3. Ostsillogaflar, mantiqiy analizatorlar, signal generatorlari nafaqat qimmat,
balki aloxida qarovni talab etadi
4. Foydalanuvchilar soni texnik jixozlar soni bilan cheklangan
5. Yig’ilgan sxemani o’zgartirish juda qiyin va moddiy yo’qotishlarga hamda
qo’pol xatolarga olib kelishi mumkin.
6. Talaba xatosi komponentlar va asbob uskunalarni ishdan chiqarishi mumkin.
7. Talabalar ishi laboratoriyadagi uskunalar bilan cheklangan
8. Dasturlanuvchi texnik vositalarni dasturlash uchun talabalar dastur tuzishdan
avval uzoq vaqt tajriba qurilmalarini yig’ishlari lozim
‘roteus VSM laboratoriyasi
1. Istalgan shaxsiy kompg’yuterga o’rnatilishi mumkin
2. O’quv yurtlari uchun ‘roteus VSM litsenziyasi nisbatan juda arzon
3. ‘roteus VSM da 11 turdagi virtual o’lchov – nazorat qurilmasidan istalgan
miqdorda foydalanish mumkin.
4. Foydalanuvchilar soni cheklanmagan
5. Talaba ‘roteus VSM da mustaqil va erkin ravishda hech qanday yo’qotishlarsiz
uskuna loyixasi ustida tajribalar o’tkazishi mumkin.
6. ‘roteus VSM to’liq xavfsiz va virtual komponentlar buzilmaydi.
7. ‘roteus VSM laboratoriyasini talabalarga individual ravishda tarqatib berish
mumkin
8. Tajriba qurilmalarini avvalroq tayyorlab qo’yish mumkin va dasturlash
jarayonida ularni tezda qayta qo’rish mumkin
Microchi’ kompaniyasida yaratilgan barcha instrumentalg’ vositalar, M’LAB IDE
nomli loyixalashning integrallangan muxiti boshqaruvida ishlaydilar.
Obhekt kodni generatsiyalovchi instrumentalg’ vositalar tarkibi:
• M’ASM;
• M’LAB-C;
36
• M’-DriveWay™.
Bu programmalar tarkibiga har bir mikrokontroller uchun qo’shimcha fayllar
kiradi. Bu fayllarda registrlar nomlari adresi yoki bit nomeri ko’rsatilib aniqlanadi
Ammo, yuqorida qo’yilgan talab asosida loyixani ‘ROTEUS rusumli
avtomatlashtirilgan loyihalash tizimida bajarishimiz kerak.
‘ROTEUS rusumli avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi analog va raqamli,
hamda gibrid elektron qurilmalarni sxemotexnik loyixalash, loyixalanayotgan
qurilma ishini simulyatsion va emulyatsion rejimlarda turli virtual asbob uskunalar
yordamida analiz va sintez qilish, dasturlanuvchi qurilmalarni esa interaktiv rejimda
dasturlash imkonini beradi. Bu tizim ikkita asosiy dasturlardan: ISIS, ARES
dasturlardan iborat bo’lib, ulardan birinchisi ISIS dasturi sxematik loyixalash, yahni
loyixalanayotgan qurilmaning printsipial elektrik sxemasini chizish, va anashu sxema
asosida avtomatik ravshda qurilgan simulatsion va emulyatsion modellash
jarayonida turli virtual analizatorlar va virtual o’lchov qurilmalari yordamida
loyixalanayotgan qurilma ish rejimlarini to’liq taxlil qilish imkoniyatini beradi.
Demak ‘roteus VSM kompleksi yordamida biz elektronika xamda elektrotexnikaga
doir barcha laboratoriya ishlarimizni shaxsiy kompyuterimizda mustakil ravishda
mukammal bajarishimiz dasturlanuvchi texnik vositalar-mikroprotsessor va
mikrokontrollerlar uchun dasturiy tahminot yaratishimiz mumkin.
2.7 - rasmda ISIS dasturi yordamida analog raqamli o’zgartirgichning grafik va
raqamli tahlil qilish jarayoni ifodalangan.
37
2.7-rasm. ISIS dasturi yordamida analog raqamli o’zgartirgichning grafik va raqamli tahlil qilish jarayoni
38
ISIS dasturi tarkibida quyidagi virtual instrumentlar mavjud:
OSCILLOSCO’WE- Osilogiraf
LOGIC ANALEYSER – Mantikiy analizatori
COUNTERTIMER – Impulslar xisoblagichi
VIRTUAL TERMINAL- Virtual terminal
S’I DEBUGGER- Parallel ketma-ket kiritish chikarish qurilmasini sozlovchisi
I2C DEBUGER –I2C sozlovchisi
SIGNAL GENERATOR- Signal generatori
‘ATTERN GENERATOR-Pattern generator
DC VOLTMETR- O’zgarmas tok “Voltmetr” i
DC AM’ERMETR- O’zgarmas tok “Ampermetr”i
AC VOLTMETR- O’zgaruvchan tok “Voltmetr”i
2.8-Rasmda ko’rsatilgan osilograf, signalarni vakt bo’ycha o’rganish
imkonyatini beradi. Bu ostsilograf 4 kanali xotira kurilmasi bulib 50 mgts gacha
ishlaydi.
39
2.8 – rasm. Virtual Ostsilografning ish oynasi tasvirlangan. Bu ossilograf 4 kanalli bo’lib bir paytning o’zida 4 ta signalni tadqiq
etish mumkin. A kanal sariq, B kanal ko’k,S kanal qizil, D kanal yashil ranglarda ifodalanadi.
40
2.9-rasm. O’zgaruvchan tok volg’tmetri va ampermetrining ISIS dasturidagi sxematik belgilanishi.
41
III- Bob. DS18B20 mikroprotsessorli termostat qurilmasining blok
sxemasini loyixalash.
3.1. DS18B20 mikroprotsessorli termostat qurilmasini blok sxemasini loyixalash.
Xarorat o’lchovchi qurilmaning blok sxemasini loyixalash uchun bu qurilmaning
bloklarini soni va vazifalarini aniqlaymiz. Bu qurilmada uning yuqorida keltirilgan
talablari asosida albatta:
xarorat o’lchash blogi,
Suyuq kristalli indikator blogi
markaziy boshqarish qurilmasi,
manba kuchlanishini ikki darajaga 5V va 12V darajaga o’zgartirib,
stabillashtirib beruvchi bloklar bo’lishi kerak.
Quyidagi 3.1 – rasmda loyixalanayotgan qurilmaning blok sxemasi keltirilgan:
3.1. – rasm. DS18B20 mikroprotsessorli termostat qurilmasini blok sxemasi
3.2. Xarorat o’lchash blogi.
Bu blok yordamida termostat qurilmasi nazorat qilishi lozim bo’lgan xajmdagi
xaroratning o’rtacha qiymatini uzliksiz yoki xar sekundda o’lchash va mikrokontoller
– markaziy boshqarish qurilmasiga uzatib turishi lozim.
Yuqorida eslatib o’tilgan DS18B20 rusumli mikrokontrolleri bu blok ishini
to’liq bajara olishligi tufayli shu mikrokontrollerni tanlaymiz.
Quyidagi 3.2 – rasmda bu mikrokontrollerning struktura sxemasi keltirilgan.
Харорат ўлчаш
блоги
Марказий
бошқариш
қурилмаси
Стабил
таъминот
манбаи
Индикатор
42
DS18B20 faqat 1 – wire ‘ORT protokolini ishlatadi. Bitta yoki bir nechta DQ
oyog’i (‘IN) bilan sxemasi bo’yicha markaziy boshqaruvchi mikrokontrolleriga
ulanadi. DQ shina tahminot manbayiga “podtyagivayuo’iy – yuqoriga tortuvchi”
qarshilik orqali ulanadi, chunki bu shinaga ulangan barcha qurilmalar Z (yuqori
impedansli) xolatdan foydalanadilar.
DS18B20 rusumli mikrokontroller xaroratni 9,10,11,12 bit aniqligida,
yahni 0.5
0
S, 0.25
0
S, 0.125
0
S, 0.0625
0
S aniqligida o’lchashi hamda nazorat qilishi
mumkin. Odatda 12 bitli aniqlik darajasi o’rnatilgan bo’ladi. Foydalanuvchi bu
aniqlikni o’zgartirmoqchi bo’lsa, maxsus komanda yordamida, DS18B20 rusumli
mikrokontrollerning kofiguratsiya registriga kerakli axborotni yozishi mumkin.
DS18B20 dastlab tinch xolatda bo’ladi. Xaroratni o’lchash rejimiga o’tkazish
uchun markaziy boshqarish qurilmasi “0x44” komandasini berishi lozim. Bu
komandani olgach, DS18B20 xaroratni konvertatsiya qilib, 2 baytli operativ
xotirasiga saqlab qo’yadi va DS18B20 passiv xolatiga qaytadi. Boshqarish qurilmasi
DQ shinasi xolatidan xaroratni konvertatsiya qilish jarayonini nazorat qilishishi
mumkin. SHundan so’ng, markaziy mikroprotsessor xaroratni 2 baytli qiymatini
DS18B20 xotirasidan DQ shina orqali o’qib olishi mumkin.
43
IV- Bob. Qurilmaning pritsipialg’ sxemasini loyixalash
4.1. DS18B20 mikroprotsessorli termostat qurilmasini printsipial sxemasini
loyihalash.
Qurilmaning printsipial sxemasini yuqoridagi talablar va qarorimizga asosan VSM
‘ROTEUS dasturiy majmuasining ISIS dasturi yordamida bajaramiz.
1- blokning pritsipialg’ sxemasi
1-
blokda
tugallangan
DS18B20
rusumli
mikrokontrollerdan
foydalanganimiz uchun ISIS dasturi bibliotekasidan DS18B20 modelini hamda uni 1
– wire sxemasi bo’yicha “yuqoriga tortuvchi” qarshilik orqali ulash uchun rezistor
tanlaymiz. DS18B20 ning printsipial sxemasi 4.1 – rasmda ko’rsatilgan.
4.2.Boshqarish blogining printsipialg’ sxemasi.
4.2-Rasmda ‘IC16F873A ning har uchala porti: A, V, S portlari ‘IN (oyoq) lari va
ana shu ‘IN lar orqali turli rejimlarda ishlatiladigan signallar aniq ko’rinib turibdi. 1–
’IN ga ulangan tahminot manbasi MCLR signalini simulyatsiya qiladi. 1 – blokdagi
xarorat o’lchovchi DS18B20 rusumli mikrokontrollerni A portning 4 razryadiga,
yahni 6–’INga ulaymiz
44
4.1 – rasm. DS18B20 mikroprotsessorli xarorat o’lchash qurilmasiniig ‘ROTEUS tizimining ISIS dasturidagi simulyatsion
modelining sxematik belgisi va ulanish sxemasi.
45
4.3.Indikator blogining printsipialg’ sxemasi.
Suyuq kristalli indikator gazorazryad indikatorlari singari juda energotejamkor,
ammo, gazorazryad indikatorlariga nisbatan juda kichik kuchlanishlar bilan ishlaydi.
Energiya sarfi faqat suyuq kristallarni qutblantirishgagina sarflangani uchun ishchi
elektr toki nonoamperlar miqdoridadir. Bunday energotejamkor indikatorlar bilan
jixozlangan zamonaviy mobil o’lchov qurilmalari (masalan termometrlar, turli
soatlar, mulg’timetrlar va boshqalar) bitta avtonom kimyoviy energiya manbayi bilan
bir necha oyda bir necha yilgacha xizmat qilishi mumkin. Xozirgi kunda bunday
indikatorlar bilan yaratilgan juda ko’plab individual foydalanish uchun turli
murakablikdagi kalkulg’yatorlar uchun quyosh elementli energiya tizimi ishlatilishi
to’liq avtonom energiya manbalari bilan ishlashini taminlaydi.
Quyidagi rasmda suyuq kristalli indikator modullarining ishlatilish soxalari
tasvirlangan.
Biz ushbu loixa doirasida yaratgan qurilma o’lchash texnikasi uchun aktual
energotejamkor qurilma sifatida ishlatilishi muqarrar. SHu nuqtai nazardan
suyuq kristalli indikator qurilmasining texnik va dasturiy taminotini yaratish dolzarb
masaladir.
46
4.3-Rasm. ‘ROTEUS tizimining ISIS dasturida LM032L rusumli suyuq kristallik cimvolli grafik indikatorning simulyattsion
modelining sxematik belgilanishi.
47
4.4-Rasm. Mikro c Dasturining ishchi oynasi
48
4.5-Rasm. ISIS dasturining ishchi oynasida loixalangan termostat qurilmasining simvolli grafik displey qurilmasida test dasturi
yordamida chiqarilgan axborot bilan loixalangan prinsipial sxemasini fragmenti ifadalangan.
49
Mikro c dasturida loixalani yaratish jarayonida grafik modul testlash uchun yozilgan
dastur fragmenti keltirilgan. Keyingi rasmda bu dastur yordamida chikarilgan
axborotni ifodalagan simvolli grafik modul tasviri ko’rsatilgan.
4.6-Rasm. Suyuq kristalli indikator
Suyuq kristalli indikator modullarining ishlatilish soxalari.
Blok sxemadagi indikator blogining vazifasi mikrokontroller tomonidan aniqlangan
mahlumotlarni yorqin ifodalab, ko’rsatib berishdan iborat. Indikatorning dinamik
indikatsiya rejimi loyixalanayotgan indikator qurilmasining printsipial sxemasini
soddalashtirsh va ishatiladigan elektron elementlar sonini kamaytish, hamda axborot
indikatsiyasi uchun sarflanadigan elektr energiyasini (4 pozitsiyali indikatorda 4
marta) kamaytirish uchun xizmat qiladi.
Bunday yechim xozirgi kunning dolzarb masalasi: loyixalanayotgan indikator
qurilmasining energotejamkorligini oshirishni taminlaydi.
Quyidagi 4.7 – rasmda indikator modulining ichki blok sxemasi firma xujjatidan (EA
WK-4002L) olib keltirilgan:
50
4.7 – rasm Suyuq kristalli indikator modulining ichki blok sxemasi
elektron hisoblagichlar (gaz, suv, elektr energiyasi, issiqlik energiyasi) mavjud.
Zamonaviy asboblar, boshqarish qurilmalari, turli meditsina asbob uskunalari va
xakozolar raqamli displeyga ega. Katta razmerli indikatorlar ayniqsa sport
musobaqalarida, ishlabchiqarish jarayonlarini ko’rsatishda katta axamiyatga ega.
Suyuq kristalli indikator qurilmasining aktualligi yana shundaki, u ko’p xollarda
operativ axborotni ko’rsatish uchun o’ta muhim obhektlarda (yong’in havfi, portlash
havfi bor joylarda) o’zining juda kichik (nanoamperlarda) tok istemol qilishi va
uchqun chiqish xavfining batamom yo’qligi bilan ajralib turadi.
Turli fizik, ximik o’lchov qurilmalari yordamida tajriba natijalarini qayd qilish,
o’lchash ishlarini obhektiv va juda aniq bajarish lozim. Ayniqsa bahzi bir jarayonlar
parametrlarini aniq o’lchash juda muhim ish hisoblanadi. Bundan tashqari, suyuq
kristalli indikatorlar, turli ranglar yordamida kodlangan axborotni indikatsiya qilish
imkoniyatiga ega.
Yahni bu indikatorlardan bezak sifatida xam foydalanish mumkin. Reklama tablolari
esa biznes olamining eng kuchli qurollaridandir. SHu nuqtai nazardan qaraganda bu
qurilmaning amaliy ahamiyati juda kattadir.
51
Suyuq kristalli indikator
4.6. – rasm Suyuq kristalli indikator gazorazryad indikatorlari singari juda
energotejamkor, ammo, gazorazryad indikatorlariga nisbatan (ishchi kuchlanishi 27-
40 Volg’t miqdorida bo’ladi) juda kichik kuchlanishlar bilan (1,5 dan 3 – 5 volg’t
kuchlanishda) ishlaydi. Energiya sarfi faqat suyuq kristallarni qutblandirishgagina
sarflangani uchun ishchi elektr toki nonoamperlar miqdoridadir. Bunday
energotejamkor indikatorlar bilan jixozlangan zamonaviy mobil o’lchov qurilmalari
(masalan termometrlar, turli soatlar, mulg’timetrlar va boshqalar) bitta avtonom
kimyoviy energiya manbayi bilan bir necha oyda bir necha yilgacha xizmat qilishi
mumkin. Xozirgi kunda bunday indikatorlar bilan yaratilgan juda ko’plab individual
foydalanish uchun turli murakablikdagi kalkulg’yatorlar uchun quyosh elementli
energiya tizimi ishlatilishi to’liq avtonom energiya manbalari bilan ishlashini
taminlaydi.
Quyidagi rasmda suyuq kristalli indikator modullarining ishlatilish soxalari
tasvirlangan.
Biz ushbu loixa doirasida yaratgan qurilma o’lchash texnikasi uchun aktual
energotejamkor qurilma sifatida ishlatilishi muqarrar. SHu nuqtai nazardan
suyuq kristalli indikator qurilmasining texnik va dasturiy taminotini yaratish dolzarb
masaladir.
Xozirgi kunda elektron soatlar, turli konstruktsiyadagi sekundomerlar va
xokazolar xayot faoliyatimizdagi doimiy xamroximizga aylangan. Bundan tashqari,
turli vaqt qurilmalari inson faoliyatining turli jarayonlarini boshqarishda ishlatiladi.
Masalan, dars jadvali asosida o’quv jarayoni, uchish jadvali asosida samolyotlarning
uchish vaqti aniq vaqt bo’yicha bajariladi. Xozirgi kunda turli printsiplarda ishlovchi
vaqt birligini aniq o’lchash qurilmalari amaliyotda qo’llanilmoqda. Mexanik, yahni
mayatnikning tebranishlari asosida ishlovchi soatlar, elektron zanjirdagi tebranishlar
asosida ishlovchi avtonom vaqt o’lchash qurilmalari (soatlar, taymerlar), hamda
markaziy raqamli soat asosida vaqt o’lchovchi qurilmalar keng tarqalgan.
52
4.4. Tahminot manbayi blogining pritsipialg’ sxemasi.
Loyixalanayotgan xarorat o’lchash qurilmasining tahminot manbayi 2 darajali,
yahni, 5 V va 12 V kuchlanish bera olishi uchun 2 ta kuchlanish stablizatori 7805 va
7812 mikrosxemalarini tanlagan edik. Endi ular ishtirokidagi taminot banbayining
printsipial sxemasini loyixalaylik. Buning uchun ISIS dasturi bibliotekasidan shu
mikrosxemalar modellarini hamda elektrolitik kondensator modellarini tanlaymiz.
Stablizatorlar
kirishiga
va
chiqishiga
silliqlovchi
sifatida
elektrolitik
kondensatorlarni ulaymiz. 5 Volg’tli chiqishga yuqori chasotalarni filg’trlash uchun 1
mkF li S4 kondensatorni
ulaymiz. 4.8. – rasmda
loyixalangan stabillash
blogining
printsipialg’
sxemasi keltirilgan
4.8. – rasm. Tahminot
manbayining stabillash
blogi printsipial
sxemasi.
4.5.To’g’rilash
(zaryadlash) blogining pritsipialg’ sxemasi.
To’g’rilash (zaryadlash) blogining pritsipialg’ sxemasi uchun tok manbayi va
ikki yarim davrli ko’priksimon to’g’rilagich sxemasini qo’llaymiz. Buning uchun
ISIS dasturi bibliotekasidan rezistor, ko’prik sxemasida ulangan diodlar blogi
(Bridge) hamda bipolyar kondensator modellarini tanlaymiz. 12 – rasmda taminot
manbayining to’g’rilash (zaryadlash) blogining loyixalangan printsipial sxemasi
keltirilgan.
Endi shu blok elementlarini tanlaymiz. 4.9-rasmda ko’rsatilgan S5
kondensatori ballast qarshilik bo’lib uni tanlash shartlari qurilmaning maksimal va
minimal istemol toki aniq bo’lganda quyidagicha bo’ladi:
Xs= Uc
min
/In
max
; Xc=Uc
max
/In
min
;
Mahlumki:
Xc=1/ωC = 1/(2πfC) = 1/314C;
U xolda C5 tanlash shartlari quyidagicha bo’ladi:
S=1/314Xc; U
ishchi
> 310 V.
53
4.9. – rasm. Tahminot manbayining (to’g’rilash-zaryadlash) blogining printsipial
sxemasi.
VR1 ko’prikni toki va kuchlanishi bo’yicha quyidagi shartga asosan tanlaymiz:
U
ishchi
> 310 V; I
ishchi
> 1A;
Bu shartga mos 2W01G diodli ko’prikni tanlaymiz.
4.6 – rasmdagi DIODE ni toki va kuchlanishi bo’yicha quyidagicha tanlaymiz:
U
ishchi
> 40 V; I
ishchi
> 1A;
V1 akkumulyatorni sig’imi va kuchlanishi bo’yicha tanlaymiz:
U
ishchi
= 12 V;
I am’.hr
> 4 am’.hr.
SHunday qilib, qurilmaning barcha bloklarining printsipial sxemasi tayyor
bo’ldi. Sxemani soddalashtirish va o’qish uchun qulaylashtirish uchun DS18B20
rusumli xarorat datchigini, indikatorlarni, akkumulyatorni hamda tarmoqni ulash
uchun konnektorlar tanlab olamiz va printsipial sxemada ularni ko’rsatamiz. Bu
printsipial sxema 4.10 rasmda ko’rsatilgan.
54
4.10 – rasm. DS18B20 Mikroprottsessorli termostat Qurilmasining printsipial sxemasi.
55
Do'stlaringiz bilan baham: |