O'zbekiston respublikasi oliy va orta mahsus ta’lim vazirligi

2-MAVZU. BAKTERIYALARNING SHAKLI, HUJAYRA TUZILISHI VA HARAKATLANISHI

REJA:

1. 
   Mikroorganizmlar haqida umumiy tushunchalar
   
2. 
   Mikroorganizmlar klassifikatsiyasi
   
3. 
   Bakteriyalarning shakli
   
4. 
   Bakteriyalarning hujayra tuzilishi
   
5. 
   Bakteriyalarning harakatlanishi
   

1. 
   Bakteriyalarning shakli. Bakteriyalarshakl bo'yicha uch asosiy guruhga bo'linadi: sharsimon,tayoqehasimon va egri-bugri (spiralsimon) (l-rasm).Asosiy shakllar orasida, bir-biridan o'tuvchilari ham mavjud. Sharsimon (kokklar) bakteriyalar asosan sharga o'xshash bo'lib, ularni orasida cho'zinchoq, birtomoni yassiroq, bukri va boshqa shaklga ega bo'lganlari ham uchrab turadi. Kokklar bo'linganda birtekisda ikkitadan (juft) bo'lib ko'payishlari mumkin, bularni diplokokklar deb ataladi.
   

44

3-ILOVA

Nazorat savollari

1. 
   Mikroorganizmlarni qanday ko‘ra olamiz?
   
2. 
   Mikroorganizmlar klassifikatsiyasi qanday tartibga ega?
   
3. 
   Tur bilan shtamm o‘rtasida qanday farq bor?
   
4. 
   Bakteriyalar shakli bo‘yicha necha turga bo‘linadi?
   
5. 
   Bakteriyalar hujayra tuzilishi bo‘yicha qanday organizm turiga kiradi?
   
6. 
   Bakteriyalar harakatlanishi uchun qaysi organoididan foydalanadi?
   
7. 
   Xivchinlarining soni va joylashgan o‘rniga ko‘ra bakteriyalar necha turga bo‘linadi?
   

4-ILOVA
Kichik guruhlarda ishlash qoidasi

1. 
   O'quvchilar ishni bajarish uchun zarur bilim va malakalarga ega bo'lmog'i lozim.
   
2. 
   Guruhlarga aniq topshiriqlar berilmog'i lozim.
   
3. 
   Kichik guruh oldiga qo'yilgan topshiriqni bajarish uchun etarli vaqt ajratiladi.
   
4. 
   Guruhlardagi fikrlar chegaralanmaganligi va tayziqqa uchramasligi haqida ogohlantirilishi zarur
   
5. 
   Guruh ish natijalarini qanday taqdim etishini aniq bilishlari, oqituvchi ularga yo 'riqnoma berishi lozim.
   
6. 
   Nima bo'lganda ham muloqotda bo'ling, o'z fikringizni erkin namoyon eting.
   

Guruhlarga bo’lib topshiriq beradi va bajarganliklariga qarab baholanadi.



1-guruh

2-guruh

3-guruh

4-guruh

Guruhlar bildirgan fikrlarni keyingi guruhlar takrorlamasligi uchun diqqat bilan eshitib, bir xil ma'lumotlarni o'chirib boradilar. Muammoni bahsga aylantirish kerak emas. Ularni o'qituvchini o'zi asoslab xulosa yasashi va baholashi kerak.