O`zbeкistоn rеspubliкаsi оliy vа o`rtа mахsus tа`lim vаzirligi


Generatorga texnik xizmat koprsatish va ta`mirlash texnologiyasi



Download 2,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet110/210
Sana31.12.2021
Hajmi2,34 Mb.
#212659
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   210
Bog'liq
avtomobillar texnik ekspluatatsiyasi

Generatorga texnik xizmat koprsatish va ta`mirlash texnologiyasi 
Generatorni nosozliklarini quyidagi asosiy belgilari mavjud: dvigatel ishlayotganda zaryad toki 
yo`q, akkumulyatorlar batareyasini zaryadlashga yetarli bo`lmagan zaryad toki ishlab chiqaradi, zaryad 
toki oshib ketadi.  
Dvigatel ishlayotganda zaryad tokini bo`lmasligini nazorat asbobi bo`yicha aniqlanadi (nazorat 
lampasi, am‘ermetr, voltmetr). Zaryad tokini bo`lmasligi generator uzatma tasmasini ishdan chiqishi, 
generatorni o`zini shikastlanishi (cho`tkasini ishdan chiqihi, kontakt halqalarini ifloslanishi, generator 
elementlarini elektr zanjirini qisqa tutashuvi yoki uzilishi) hamda akkumulyatorlar batareyasini zaryad 
zanjirini nosozligidan kelib chiqadi.  
Generator  zaryad  tokini  bo`lmaslik  sababini  quyidagi  tartibda  aniqlash  maqsadga  muvofiq. 
Dastlab  generatorni  uzatma  tasmasi  tarangligi  tekshiriladi,  so`ng  qo`shimcha  qarshilik  yordamida 
so`ndirib  voltmetr  bilan  generator  kuchlanishi  tekshiriladi.  Buning  uchun  voltmetr  generatorni  «30» 
(yoki  «Q»)  klemmasiga  va  massaga  qutblilikni  saqlagan  holda  ulanadi,  dvigatelni  tirsakli  valini 
o`rtacha  aylanalar  chastotasiga  qo`yiladi  (taxminan  2000  daqiqa
-1
)  va  avtomobilni  asosiy  elektr 
iste`molchilari  (uzoqni  yoritish  farasi,  isitgich,  gabarit  chiroqlar)  ishga  tushiriladi.  Bunda  kuchlanish 
miqdori 13,7…14,5 V atrofida bo`lishi lozim.  
Agar  generatorni  sozlanadigan  kuchlanishi  yuqorida  koprsatilgan  chegarada  bo`lsa,  unda 
generator  soz  va  akkumulyatorlar  batareyasi  zaryadlash  zanjirini  tekshirish  lozim.  Aks  holda 
kuchlanish  regulyatoridagi  cho`tkali  tarmoqni  yechib  olish  va  cho`tkani  holatini  (ularni  yeyilishi, 
cho`tka  ushlagichni  qotib  qolishi)  va  generator  yakorini  kontakt  halqasini  ifloslanganligini  hamda 
kuchlanish  rostlagichi  kontaktlarini  ishonchliligini  tekshirish  va  yana  kuchlanishni  o`lchash  lozim. 
Agar bu ham natija bermasa kuchlanish rostlagichini almashtirish lozim. Agar kuchlanish regulyatorini 


 
52 
almashtirganda  ham  kuchlanish  tiklanmasa,  unda  generatorni  ishdan  chiqqan  elementlarini  tekshirish 
va almashtirish uchun avtomobildan yechib olinadi.  
Zaryadlash  toki  kuchini  pasayishi  avtomobilda  akkumulyatorlar  batareyasini  yetarli 
zaryadlanmasligi  bildiradi,  bunda  yoritish  asboblari  lampasini  yorug`lantirilishi  pasayadi  va  tovush 
signalini  tembri  o`zgaradi.  Zaryad  tokini  pasayishini  asosiy  sabablari  generator  uzatmasi  tasmasini 
sir‘anib ishlashi, cho`tka-kollektor tarmog`i ishini buzilishi (kollektorni ifloslanishi, cho`tkani yeyilishi 
va  qotib  qolishi),  uzilish  va  chulg`amlar  orasida  qisqa  tutashuv  yoki  stator  chulg`amlarini  bironta 
fazasida uzilish, to`g`rilagich bloki diodlarini birontasi shikastlangan bo`lishi mumkin.  
Nosozlikni  aniqlash  va  bartarf  qilish  uchun  generator  uzatmasi  tasmasi  tarangligini,  uzatma 
kontaktlari ishonchliligini, cho`tkali tarmoqni yechib olib, kontakt halqalari ifloslanganligini, cho`tkani 
yeyilganligi  va  qotib  qolganligini  tekshirish  lozim.  Agar  o`tkazilgan  tadbirdan  so`ng  generatorni 
rostlanadigan  kuchlanish  tiklanmasa,  unda  generatorni  ishdan  chiqqan  elementlarini  tekshirish  va 
almashtirish uchun avtomobildan yechib olinadi. 
Zaryad  toki  kuchini  ko’payib  ketishi  akkumulyatorlar  batareyasini  qayta  zaryadlanishiga  olib 
keladi,  bunda  nazorat  asboblarini  (am‘ermetr,  voltmetr)  millari  tirsakli  valni  katta  aylanalarida 
shkaladan  chiqib  ketadi,  elektrolit  esa  «qaynaydi»  va  akkumulyatorlar  batareyasidan  sochilib  ketadi. 
Sababi kuchlanish rostlagichini yoki akkumulyatorlar batareyasini nosozligi bo`lishi mumkin. Bunday 
holatlarda  generatorni  rostlanadigan  kuchlanishini  tekshirish  va  nosoz  kuchlanish  rostlagichini  yoki 
akkumulyatorlar batareyasini almashtirish lozim. 

Download 2,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   210




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish