|
QIZIRIQ IQTISODIYOT KOLLЕJI
“TASDIQLAYMAN”
O`IBDO`:________ K.ESHPO`LATOV
“______” ________________20___ yil (Imzo)
“____” ______________ 20__ yil
Fan: Tarmoqni administratorlash (O`A)
Dars mavzusi: ___________________________________________________
Dars maqsadi:
1.Tarbiyaviy: Mustaqil ishlashni o’rganish.
2.Ta’limiy:. Kompyuter tizimining unimdorligini tahlil qilish bo’yicha
bilim va amaliy ko’nikmalarga larga ega bo’lish .
3.Ilmiy: Kompyuter tizimining unimdorligini mustaqil o’rnatish.
Dars turi: O’QUV AMALIYOTI III - bosqich 4-15 guruhi uchun.
Ajratilgan vaqt: (80 daqiqa)
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.N.Toyloqov “Informatika ” T.2002
2.N.Sodiqova Prefariya va ofis qurilmani ta`mirlash . Toshkent “ILM ZIYO” 2012 yil
3.Sh .Razzaoqv Dasturlash . Toshkent “ILM ZIYO” 2011 yil
O`QUV JARAYONI REJASI
№
|
Ta’lim bosqichlari
|
Ajratilgan vaqtning taqsimoti
|
Ta’lim beruvchining faoliyati
|
Ta’lim oluvchining faoliyati
|
Ta’lim vositalari
|
Ta’lim uslubi
|
1
|
Tayyorgarlik
|
15
daqiqa
|
Davomatni aniqlash va talabalarning tayyorgarligini tekshirish.
|
Amaliyot uchun zarur bo’lgan o’quv qurollarini tayyorlash
|
Kompyuter va ofis jihozlari, kodoskop,
chizmalar, jadvallar, kitoblar,
plakatlar, rasmlar.
|
Aralash
|
2
|
Kirish
|
40
daqiqa
|
Yangi mavzuni tushuntirish
|
Savol-javovlarda ishtirok etish.
|
Ma’ruza
|
3
|
Asosiy
qism
|
10
daqiqa
|
Berilgan topshiriqlarning bajarilishini nazorat qilish.
|
Berilgan topshiriqlarni bajarish amaliyot rahbariga taqdim etish.
|
Mustaqil ishlar
|
4
|
Yakuniy qism
|
15
daqiqa
|
Berilgan topshiriqlarni tekshirish va talabalarni baholash.
|
Bajarilgan topshiriqlarni to’liq amaliyot rahbariga taqdim etish.
|
Bahs-munozara
|
O’quv amaliyoti rahbari: / __________ / M.To`xtashev
22 mavzu: OSi modelining bosqichlari
Amaliy (Application),-OSI modelining eng yukori boskichi.U tarmoq xizmati amaliy jaraenlariga kirish uchun darcha xisoblanadi . To`g`ri bu boskich foydalanuvchi izoxlarini saklab turuvchi xizmat bilan ta’minlaydi, bulardan fayllarni uzatish uchun programma ta’minoti ma’lumotlar bazasiga kirish (dostup) va elektron pochta. Quyidagi joylashgan boskichlar amaliy boskichda bajariladigan masalalarni saklaydi.Amaliy boskich tarmoqka umumiy (dostup) kirishini boshqaradi,ma’lumotlar okimi va xatolarni qayta ishlashni xam boshqaradi.
Ko`rsatuvchi (Presentation), tarmoq Kompyuterlari orasida ma’lumotlarni almashtirishda foydalaniladigan formatni belgilaydi. Bu boskichni tarjimon deb xam atash mumkin. Uzatuvchi Kompyuterga amaliy boskichdan kelib tushgan ma’lumotlar, bu boskichda umumtushunchaviy oralik formatga tarjima qlinadi (o`tkaziladi). Kabul kiluvchi Kompyuterda bu boskichda oralik formatdan usha amaliy boskichda berilgan Kompyuterning foydalaniladigan tarjima xosil bo`ladi. Kursatuvchi boskich protokollarni qayta xosil bo`lishiga javob beradi, ma’lumotlar translyatsiyasi va ularni shifrlash, almashtirish yeki ishlatiladigan belgilar tuplamini (kodlar jadvali) qayta xosil kilish va grafik komandalarini kengaytirishga javob beradi. Bundan tashkari kursatuvchi boskich uzatilayotgan bitlarni kichraytirishda ma’lumotlarni sikishni boshqaradi.
Seansli (Session) turli komp’yuterlarning ikkita izoxini birlashishini urnatadi, foydalanadi va tugatadi. Bu boskichda tarmoqda ikkita izoxli boglanish uchun kerak bulgan nomlarni topish va himoya kilish funktsiyalari bajariladi.Seansli boskich ma’lumotlar okimida kontrol nuktalarni urnatish vositasida foydalanuvchi masalalari orasida sinxronizatsiyani ta’minlaydi.
SHunday kilib, tarmoqda xatolik bulgan xolatda keyingi oxirgi kontrol nuktadan keyin keladigan ma’lumot qaytadan talab qlinadi. Bu boskichda o`zaro birga ishlayotgan jarayonlar orasida dialog boshqariladi, ya’ni uzatish kachon, kanday xolatda kaysi tomon amalga oshirishi regurilyatsiya qlinadi (boshqariladi) va xokazo.
Transportli (transport), seansli boskichdan keyin, ulanishning qo`shimcha boskichi bilan ta’minlaydi.Transport boskichi paketlarni xatosiz, usha ketma - ketlikda, yukotishsiz va dublyajsiz uzatishga kafolat beradi. Bu boskichda axborotlar qayta jixozlanadi: uzunlari bir necha paketga bulinadi, kiskalari esa birtaga birlashtiriladi. Bu esa tarmoqda paketlarni uzatish samaradorligini oshiradi. Kabul kiluvchi komp’yuterning transport rejimida axborotlar ochiladi, avvalgi boshlangich xolini oladi va odatda kabul qlinganligi xakida tasdik signalini yuboradi.
Transport boskichi okimni boshqaradi, xatolikni tekshiradi va paketlarni uzatish, kabul qlinishiga bog`liq muammolarni yechishga katnashadi.
3 - BOSKICH, Tarmoqli ( Network), axborotlarni adreslashga va mantikiy adres va nomlarni fizi4k adresga o`tkazishga javob beradi. Tarmoqning konkret shartlaridan kelib chikib xizmat prioriteti va boshqa faktorlar, bu yerda uzatuvchi - komp’yuterdan kabul kiluvchi - komp’yuter orasidagi yunalish aniklanadi. Bu boskichda yana tarmoq grafigi bilan bog`liq bulgan masalalar va muammolar bulardan:paketlar kommutatsiyasi, marshrutizatsiyasi va peregruzkasi bilan bog`liq masalalar yechiladi.
Agar marshrutizatorning tarmoq adapteri uzatuvchi komp’yuterdan uzatilgan ma’lumotlarning katta blokini uzatib bilmasa,tarmoq boskichida bu bloklar kichik bloklarga bulinadi. Kabul kiluvchi - komp’yuterning tarmoq boskichi esa bu ma’lumotlarni kilib yigadi.
Kanal boskichi, ma’lumotlar kodlarini Tarmoq boskichidan Fizik boskichiga o`tkazishni amalga oshiradi. Kadrlar bu ma’lumotlar joylashtiriladigan mantikan tashkil qlingan struktura. Kabul kiluvchi komp’yuterning kanal boskichi "Xom" bitlar okimini jixozlaydi. Ular jismoniy boskichdan ma’lumotlar kadriga kabul qlinadi.
. Bu yerda uzatuvchi identifiqator esa kabul kiluvchi komp’yuter adresidir.Boshqaruvchi informatsiya yunaltirishda foydalaniladi, bundan tashkari sigmentatsiya va paket tipini kursatadi.
Ma’lumotlar - xususiy uzatiladigan informatsiya.
CRC (TSiklik summa koldigi), bu axborot - xatolikni to`g`ri yuzaga chikaradi, uz navbatida informatsiyani to`g`ri kabul qlinganligiga kafolat beradi.
Kanal boskichi (Data link) komp’yuterlar orasida fizik boskich orqali utadigan kadrlarni uzatish anikligini ta’minlaydi. Bu esa tarmoq boskichining tarmoq boglanishi orqali boglangan ma’lumotlarni xatosiz uzatilishini ta’minlaydi.
Odatda kachonki kanal boskichi kadr uzatganda, u kabul kiluvchi tomonidan kabul qlinganligi to`g`risidagi ma’lumotni kutib turadi.
Kabul kiluvchining Kanal boskichi uzatishning bo`lishi mumkin bulgan xatoliklarini tekshiradi. Uzatishda tasdiklangan kadrlar,yoki olinganligi tasdiklanmagan kadrlar ikkinchi marta uzatiladi.
Fizikaviy - OSI modelining eng kuyi boskichidir.Bu boskich fizikaviy soxada strukturalanmagan "Xom" bitlarni uzatishni amalga oshiradi.(masalan, tarmoq kabeli buylab ). Bu yerda elektr, optik, mexanik va funktsional kabelli interfeyslar ishlatiladi. Fizik boskich bundan tashkari pastdagi boskichlardan kabul qlingan ma’lumotlarni yuboradigan signallarni shakllantiradi.
Bu boskich tarmoq adapteri platasining tarmoq kabeli bilan boglanish usulini aniklaydi, xususan raz’yomdagi kontaktlar soni va ularning funktsiyalarini xam aniklaydi.
Fizikaviy boskich bitlarni (nollar va birlar) va komp’yuterdan boshqasiga uzatish uchun muljalangan. Bitlarning kandayligining bu boskich uchun axamiyati yuk.
Bu boskich ma’lumotlarni kodlash va bitlarni sinxronizatsiya kilish uchun javob beradi. Keltirilgan birlik faqat bir deb ,nolь emas, kabul qlinganligiga kafolat beradi.
Fizik boskich xar bir bitning uzunligini urnatadi va tarmoq kabelidan keladigan impulьslarni o`ziga mos keluvchi bitlarga o`tkazish usulini bajaradi
Нима учун?
Нима учун?
Нима учун?
Нима учун?
Malumot
Xabar
Sezgi organlar
Axborot
Informatsiya
Do'stlaringiz bilan baham: |
