Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta mahsus ta’lim vazirligi

5.1-jadval 
Egilishga ishlaydigan yogʻoch elementlarining ruhsat etilgan nisbiy solqiligi, 
*
+
 
 
#
№ 
 
Konstruksiya elementlarining nomi 
Ruhsat etilgan 
nisbiy solqiligi, 
*
+
 
1
1 
Qavatlar orasidagi orayopma toʻsinlar
1/150 
2 
Chordoqli orayopma toʻsinlar 
1/200 
3 
Yopma elementlarda: 
a)
progonlar, stropilo oyoqlari 
1/200 
b)
konsolli toʻsinlar 
1/150 
c)
fermalar, yelimlab tayyorlangan toʻsinlar 
1/300 
d)
plitalar 
1/250 
e)
taroqlar, toʻshamalar 
1/150 
4 
Panellar va fahverk elementlari 
1/250 
 
5.1-misol. 
Chordoqli orayopmaning yogʻoch toʻsinlari 2-navli qaragʻaydan 
tayyorlangan. Toʻsin ikki uchi bilan tayanchlarga sharnirli tarzda mahkamlangan. 
Toʻsinning oraliq masofasi 
l = 4.2 m. 
toʻsin teng taqsimlangan tashqi kuch 
ta’sirida egilishga ishlaydi. Teng taqsimlangan kuchning normativ qiymati 
, hisobiy qiymati 
q = 2.4 kN/m.
Yuqorida berilgan qiymatlar 
boʻyicha toʻsinning talab etilgan koʻndalang kesimini tanlang.
 

---

31 
Yechilishi. 
Yuqoridagi 1.1- jadvaldan 2-navli qaragʻay yogʻochining 
egilishga boʻlgan hisobiy qarshiligini aniqlaymiz. 
R
t 
= 13 MPa.
Toʻsinni hisoblash sxemasini tuzamiz (5.2-rasm) va uning statik hisobini 
bajarib; undagi tayanch reaksiyalarini, eguvchi moment va koʻndalang kuch 
qiymatlarini aniqlaymiz: tayanch reaksiyalari :
Momentlar tenglamasini tuzamiz va eguvchi momentlarni aniqlaymiz: 
; 
;