Kreditor qarzdorlik− kоrxоna, tashkilоt yoki muassasaning tеgishli yuridik yoki jismоniy shaxslarga to`lanishi lоzim bo`lgan pul mablag`lari bo`lib, ular mе’yordagi (muddati o`tmagan) hamda muddati o`tgan qarzdоrliklarga bo`linishi mumkin.
Kon’yunktura – bu bozorda ma’lum bir vaqtda yuzaga kelgan iqtisodiy holatdir (asosan talab hamda taklif nisbati va u bilan bog‘liq bo‘lgan narxlar darajasi orqali yuzaga keladi).
Kooperatsiya aloqalari – turli soxa ishlab chiqarish tarmoqlarida ma’lum mahsulotni tayyorlash bo‘yicha uzoq muddatli aloqalarni o‘rnatish.
Korxonalarga preferensiya berish – milliy iqtisodiyotda faoliyat ko‘rsatuvchi korxonalarni moliyaviy qo‘llab-quvvatlash maqsadida ular tomonidan ishlab chiqarishga chet eldan olib kiradigan xom-ashyo va materiallar, yarim tayyor mahsulotlar, shuningdek asbob-uskunalarni olib kirishda boj to‘lovlari va boshqa jarayonlar bo‘yicha engilliklar (imtiyozlar) berilishi.
Korxonalarni texnik qayta qurollantirish – alohida ishlab chiqarish turlarini zamonaviy talablarga asosan yangi texnika va texnologiyalarni kiritish, ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish, eskirgan qurilma va uskunlarni yangilash va almashtirish, ishlab chiqarish tuzilmasi va tashkil etilishini yaxshilash yo‘li bilan, korxonaning texnik darajasini oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar majmuasi. U ishlab chiqarish intensivligini kuchaytirish, ishlab chiqarish quvvatlarini oshirish va ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar sifatini yaxshilashga yo‘naltirilgan bo‘ladi.
Lizing-. ijaraga oluvchi va ijaraga beruvchi o’rtasidagi mulk munosabatlar.
Ma’naviy eskirishi- asosiy fondlarning qadrsizlanishi yoki texnik jihatdan muddatidan avval ish qobiliyatini yo’qotishidir
Mahsulоt tannarxi − mahsulоt ishlab chiqarish va sоtish uchun kеtgan barcha xarajatlarning qiymati.
Muomala fondlari - korxonaning tayyor mahsulot zaxirasini yaratish uchun mo’ljallangan pul mablag’lari, chek va veksellar, aksiyadorlarning qarzlari, turli xil debitorlik qarzlari, bank va kassalarning hisob raqamlaridagi mablag’lar.
Me’yor- belgilangan sifatdagi mahsulot birligi tayyorlash uchun sarflanuvchi xomashyo, material, yoqilg’i, energiya va boshqa resurslardan foydalanishning yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan maksimal yoki minimal chegarasidir.
Me’yoriy - nisbiy kattalik bo’lib, asosan foizlar yoki koeffitsientlarda aks ettiriladi. U mehnat vositalari va predmetlaridan foydalanish darajasini, ularning har bir maydon birligi, og’irlik birligi, hajm birligiga sarflaninshini ifodalab beradi. Me’yorlashtiriluvchi aylanma mablag’lar- korxona omborlaridagi ishlab chiqarish zaxiralari (xomashyo, materiallar, yoqilg’i), tugallanmagan ishlab chiqarish, kelgusi davr xarajatlari va tayyor mahsulotlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |