O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta mahsus talim vazirligi

7.3. Axborot manbalari

• 
  tabiiy ob’yektlar;
  
• 
  sayyoralar;
  
• 
  yulduzlar;
  
• 
  inshootlar;
  
• 
  hayvonlar;
  
• 
  o’simliklar;
  
• 
  o’rmonlar;
  
• 
  fan-texnika rivojlanishidagi ilmiy tajribalar;
  
• 
  mashinalar;
  
• 
  texnologik jarayonlar kiradi.
  

Xulosa
Axborot odamlar o’rtasida uzatiladigan ma’lumotlar hisoblanib, keyingi vaqtda ishlab chiqarishni rejalashtirish va boshqarish uchun, hamda yashash sharoitlarini, iqtisodiy taraqqiyot darajasini belgilashda katta ahamiyatga ega bo’lib qoldi.
Axborot manbaiga tabiiy ob’ektlar-sayeralar, yulduzlar, insonlar, xayvonlar, o’simliklar, o’rmonlar, fan va texnikani rivojlantirishdagi ilmiy tajribalar, mashinalar, texnologik jarayonlar kiradi.
Ishlab chiqarishning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda tashqi ma'lumotlar katta ahamiyatga ega (umuman, individual ob'ektlar uchun energiya sarfi, ob-havo sharoitlarining prognoz holati va boshqalar). Qabul qilinadigan qarorlarning iqtisodiy samaradorligini oshirish uchun me'yoriy va mos yozuvlar xususiyatidagi va amaldagi uskunalarning texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlari to'g'risida ma'lumot kerak.


Nazorat savollari
1.Axborot tushunchasini aniqlang.
2.Axborotni tasniflash
4. Axborot manbai nima?
5. Axborotga bo’lgan asosiy talablar.
9. Axborot tizimi nima?
10. Elektr energetikasida axborot tizimlari.
11. Elektr energetikasi sohasidagi malumotlarga bo’lgan mahsus talablar


8-Bob. ISHLАB CHIQАRISH XАRАJАTLАRI


8.1.Ishlab chiqarish xarajatlarini tasniflash
Har bir kоrxоna mahsulоt ishlab chiqarish jarayoni bilan bоg`liq xarajatlarni amalga оshiradi. Mahsulоt ishlab chiqarish jarayonida sarf qilingan mоddiy rеsurslar (asоsiy vоsitalar eskirishi, xоmashyo va matеriallar, yonilg`i-mоylash matеriallari, ehtiyot qismlar va bоshqalar) va jоnli mеhnat sarfi ishlab chiqarish xarajatlarini tashkil etadi.
Ishlab chiqarish uchun zarur bo‘lgan iqtisodiy resurslarga sarflar ishlab chiqarish xarajatlari deyiladi.
Ishlab chiqarish harajatlari bilan ishlab chiqarish natijasi o‘rtasida bog‘liqlik bor. Ishlab chiqarish harajatlarini asosiy sababi faqat ma'lum hajmda mahsulot ishlab chiqarishdan iborat bo‘lmay, balki har bir ishlab chiqarilayotgan mahsulot birligiga harajatlarni kamaytirish va foyda olishdan iboratdir.