O`zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o`rtа mахsus tа’lim vаzirligi tоshkеnt mоliya instituti

Q_q = K₀ Q I_n = K₀ (1 Q_p F_p)
1-misol. Quyida berilgan shartlar orqali bir yil uchun foiz summasini aniqlash zarur. Qo‘yilmaning dastlabki summasi 500000 so‘m. Har chorakda to‘lanadigan foiz stavkasi - 10%. Bu miqdorlarni formulaga qo‘yib chiqib foiz summasini aniqlaymiz:
I_n = 500000 4 0,1 = 200000 so‘m
Qavs ichidagi ko‘rsatkichlar (1Qn F_p) oddiy foizlar summasini ortib borishi koeffitsiyenti deyiladi. Bu koeffitsiyent doim bir birlikdan katta bo‘ladi.
Pul mablag‘i qiymatini diskontlash jarayonida oddiy foiz summasini hisob-kitob qilishda quyidagi formuladan foydalanish mumkin:

2-misol. Quyidagi shartlar asosida bir yil uchun oddiy foiz bo‘yicha diskont summasini aniqlash lozim. Qo‘yilmaning yakuniy summasi 800000 so‘m miqdorida belgilangan.
Har chorakda to‘lanadigan diskont stavkasi 10%ni tashkil etadi.
Bu ko‘rsatkichlarni diskont summasini hisoblash formulasiga qo‘yib chiqsak, quyidagi natijani olamiz:

Demak, bir yildan so‘ng 800000 so‘m olish uchun zarur bo‘lgan investitsiya xarajatlarining haqiqiy qiymati quyidagicha bo‘lishi lozim:

Murakkab foiz deb, hisoblangan oddiy foiz summasi belgilangan har bir davrdan keyin to‘lanmaydigan, balki asosiy qo‘yilma summasiga qo‘shilib, keyingi to‘lov davrida daromad keltiradigan investitsiya qilish natijasida yuzaga keladigan foyda summasiga aytiladi.
Qo‘yilma summasini hisoblashda murakkab foizlar bo‘yicha uning ortib borishi quyidagi formula orqali topiladi:
K_bs = K₀ (1 Q F_p)^p
bu yerda,
K_bs- qo‘yilmaning murakkab foizlar bo‘yicha ortib borish qiymati.
Ushbu formulaga muvofiq foiz summasi (I_n) quyidagicha hisoblanadi: