O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

Namunaviy mashqlar: 
- 5 marta oldinga o‘mbaloq (kuvirok) oshish – sakrab zarba berish taqlidi 5 marta orqaga 
o‘nbaloq oshish – yiqilib to‘pni qabul qilish taqlidi; 
- Shu maishq to‘siq qo‘yish va sakrab to‘p uzatish taqlidi bilan bajariladi; 
- Shu maishq sakrab o‘ng va chap tomonlarga 360° aylanib qo‘nish maishqi bilan ijro 
etiladi. 
Bunday o‘yinlar partiyalari oraliqlarida qisqa muddat ichida ijro etiladigan maxsus 
mashqlar qo‘llanilishi mumkin. 
Namunaviy mashqlar: 
- 15 marta o‘ng oyoqda sakrash va maishq tugaishi bilan sakrab to‘p uzatish taqlidi; 
- 15 marta chap oyoqda sakrash va maishq tugaishi bilan sakrab to‘p uzatish taqlidi; 
- Shu sakrash mashqlari qaytariladi va maishq tugaishi bilan to‘pni yiqilib qabul qilish, 
zarba berish, to‘siq qo‘yish malakalari taqlid qilinadi; 
- «mokkisimon» yugurish – maishq tugaishi bilan navbatma-navbat o‘yin malakalarini 
taqlid qilish; 
- «archasimon» yugurish va o‘yin malakalari taqlidi; 
- ixtisoslaishtirilgan harakatli o‘yinlar; 
- ma’lum vaqt davomida (20 s, 30 s, 45 s, 60 s) imkoni boricha ko‘p marta samarali o‘yin 
malakalarini bajarish (to‘p bilan) va hokazo. 
Maxsus chaqqonlik 

---

262 
O‘yin davomida keskin o‘zgarib turuvchi o‘yin vaziyati texnik-taktik malakalarni Shu 
vaziyat talabiga mos ravishda ijro etilishini taqozo etadi: 
- to‘siqlar osha (3 ta ketma-ket to‘siqdan) oldinga va orqaga chopish-to‘siq qo‘yish-sakrab 
zarba berish; 
- yiqilib to‘pni qabul qilish – sakrab to‘p uzatish taqlidlari (58,59-rasmlar)
1
. 
58-rasm.
2
59-rasm.
3
Maxsus egiluvchanlik 
 
Voleybol o‘yinida ijro etiluvchi texnik-taktik malakalarni samarali ijro etishda 
egiluvchanlik sifatining ahamiyati alohida o‘rin egallaydi. Voleybolchining egiluvchanligi o‘ziga 
xos optimal amplitudada rivojlangan bo‘lishi lozim. Me’yoridan ortiq yoki kam amplitudaga ega 
egiluvchanlik o‘yin malakasining ijro etilish samarasiga salbiy ta’sir qilishi mumkin. Masalan: 
ko‘krak bilan yiqilib to‘pni qabul qilishda ortiq-amplitudalik egiluvchanlik jarohatlanishga olib 
kelishi ehtimoldan holi emas. Maxsus egiluvchanlikni tarbiyalash uchun egilish, bukilish, yozilish, 
burilish va bo‘g‘imlarni «qisish»ga oid mashqlarni bajarish mumkin.