O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi



Download 5,27 Kb.
Pdf ko'rish
bet72/216
Sana17.12.2022
Hajmi5,27 Kb.
#889729
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   216
Bog'liq
UMUMIY-PSIXOLOGIYA

1.
 
Ilmiy eskpeditsiyalar uyushtirish; 
 
2.
 
Bolalar xarakterini o‘rganish; 
 
3.
 
Pedagogik kadrlar tayorlash. 
 
Ushbu institutning faoliyati Bendrikov, Leventuert, Zavarova, Yusupov, Tokanaev, 
Debenzov, Mirsharipov, Muxiddinov kabi olimlarning nomlari bilan chambarchas bog‘liq. 30 
yillarda bu institutda jahon psixologiya faniga katta hissa qo‘shgan olimlardan biri Aleksandr 
Romanovich Luriya ishlagan. U o‘z institut doirasida o‘tkazgan tadqiqotlari asosida keyinchalik 
«Ob istoricheskom razvitie poznavatelnix protsessov» - «Bilish jarayonlarining tarixiy taraqqiyoti 
xaqida» degan asarini nashr qildi. O‘zbekistonda psixologiya fanining shakllanishiga katta hissa 
qo‘shgan olimlardan yana biri P.Ivanov hisoblanadi. 1927 yil Samarqanddagi o‘zbek pedagogika 
institutida (pedakademiya) eksperimental psixologiya laboratoriyasini tashkil qilgan.
 
1940 yilda u pedagogika institutlari talabalari uchun psixologiyadan birinchi o‘quv 
qo‘llanmasini nashr qilgan. Keyinchalik 1934 yili Samarqand pedagogika institutining o‘zbek 
davlat universitetiga aylantirishi munosabati bilan Ivanov o‘z laboratoriyasi bilan Nizomiy 
1989
yilda
O’zbekistonda
amaliyotchi
psixologlarning
yetishmasligi
sababli
Nizomiy
nomli
TDPUda
amaliyotchi
psixologlar tayyorlash fakulteti ochildi.
1998 yilda Sh.R.Baratov “Ta’lim tizimida va
ishlab chiqarishda psixologik xizmatni tashkil
etishning
psixologik
xususiyatlari”
mavzusida
doktorlik
dissertasiya
sini yoqlagan.
O’zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi 
vazirligining 1998 yil 5 iyundagi 103-
sonli buyrug’i
Vazirlikning 1995 yil 20 yanvardagi 18 
sonli buyrug’iga muvofiq tashkil qilingan 
Respublika iste’dod Markazi negizida 
Respublika Tashxis Markazi tashkil 
etilsin. 


52 
Nomidagi Toshkent Davlat pedagogika institutiga ko‘chib o‘tadi.
 
Pedagogika o‘quv muassasalarida ilmiy pedagogik potensialning etishmasligi tufayli 
dastlabki psixologiya darslari ustida tarjimonlar yordamida olib borilgan keyinchalik bu 
tarjimonlariing o‘zlari mustaqil ravishda psixologiyadan o‘zbek tilida ma’ruzalar o‘qiy 
boshlashgan. Aliaskar Usmonov, Toxiriyxon Askarxo‘jaev, Bayburova, Raxmatova va boshqalar 
bir bo‘lib o‘zbek tilida psixologiya o‘qituvchilari bo‘lishgan Ivanovni (1891-1968 yillar) 
psixologiyadan 75 dan ortiq ilmiy ishlari nashr qilingan. Uning 1927 yilda nashr qilingan «Umumiy 
pedagogika» bo‘yicha qisqa ocherk, «maktabshunoslik» tarbiyaning umumiy metodlari 40-yillar va 
54-yillarda «Umumiy psixologiya», 62-yilda «Ta’limning psixologik asoslari» kabi asarlari 
O‘zbekistonda psixologiya fani rivojlanishiga juda 
katta hissa qo‘shdi.Sh.A. Boyburova, Usmonov 
kabilar bevosita uning rahbarligida faoliyat 
ko‘rsatishdi. 1959 yil uning rahbarligida 
M.G.Davletshin, 
Bekboev, 
Muzaffarovlar 
nomzodlik disertatsiyalarni himoya qilishdi.
 
1963 yil O‘zbekistonda psixologiyadan 
birinchi bo‘lib Krasnoboev Ilya Berovich (1896-
1963) Toshkent Davlat universiteti filologiya 
fakulteti logika va psixologiya kafedrasi mudiri 
«Yuqori sinf o‘quvchilarida e’tiqod, axloqiy tushunchalarin 
shakllanishi» mavzusidagi doktorlik ishini himoya qildi. 
Krasnoboevni ilmiy faoliyati 20 yillarda O‘zbekistonda 
tadqiqotlar bilan bog‘liq uning rahbarligi ostida logika va 
psixologiya kafedrasi a’zolari: 3. Mo‘minova, V.Ya. Maros, 
A. Abdusattorov, V.I. Sofer, A. Gulyamov, R.V. Gulyamov, 
A.A. Erstifirovlar turli xil ob’ektlarda psixologiya va logika 
bo‘yicha ilmiy tadqiqotlarini olib bordilar. Bu tadqiqotlar 
o‘zbekistonda xalq ta’limi bilan bog‘liq muammolarni hal 
qilishga yordam berdi.
 
M.Voxidov (1927-1989 yillar) 1955 Leningradda 
nomzodlik ishini himoya qilgan. Dastlab Andijon pedagogika institutida, so‘ngra Qori Niyoziy 
nomidagi pedagogika ilmiy tadqiqotlar institutida ishlagan. 1966 yil Toshkent Davlat universiteti 
psixologiya kafedrasi mudiri etib saylangan. 1973 yili Ministrlar Soveti topshirig‘iga binoan tarix 
fakulteti tarkibida tashkil etgan. Zinin, L.I. Sofer 
ishtirokida va markazning iste’dodli olimlari 
yordamida bu erda o‘quv eksperimental 
laboratoriya 
tashkil 
qilingan. 
M.Voxidov 
tomonidan 
maktabgacha 
pedagogika 
bilim 
yurtlari uchun, pedagogika institutlari uchun 
darsliklar yozilgan, oxirgi yillarda M.Voxidov, 
A.Petrovskiy 
tahriri 
ostidagi 
«Umumiy 
psixologiya» darsligi tarjima qilingan va ayni 
paytda milliy va mintaqaviy xususiyatlarni 
hisobga olgan holda o‘zbek tilida darslik yaratish 
bilan mashhur bo‘ldi. 
 
Davletshin 
Muhammad 
Gabdulgalimovich 1923 yilda tug‘ilgan. Toshkent Davlat universitetining psixologiya kafedra 
mudiri psixologiya fanlari doktori, 1957 yilda «5» va «7» sinf o‘quvchilarida texnik qiziqish-larini 
shakllanishi mavzusida, 1971 yil «O‘quvchilarni texnik qobiliyatlar psixologiyasi» mavzusida 
doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 1968 yildan beri psixologiya kafedrasida mudirlik 
qilmoqda. M.G.Davletshin raxbarligida uning bevosita maslaxatlari yordamida O‘zbekistonda 100 
dan ortiq nomzodlik va doktorlik ishlari himoya qilgan. O‘zbekistonda xar xil muammolar bo‘yicha 
G’oziyev Ergash G’oziyevich – 1994 
yilda professor unvoniga ega 
bo’lgan. O’zMU faoliyat yuritadi. 
O’zbekistonda “Tafakkur 
psixologiyasi” maktabini yaratgan 
olim. “Tafakkur”, “Xotira”, “Shaxs”, 
“Umumiy psixologiya”, “Yosh 
davrlari psixologiya”si asarlarining 
muallifi
Muhammad
Gabdulgalimovich
Davletshin
– 1972 yilda professor
unvoniga ega bo’lgan. TDPI faoliyat
yuritgan. Olimning “Yosh psixologiyasi
va pedagogik psixologiya”(1974), “Yosh
davrlari
va
pedagogik
psixologiya”(2004), “Zamonaviy maktab
o’qituvchisi psixologiyasi” (2000) kabi
qo’llanmalar muallifi.
Ivanov Platon 
Ivanovich – 1933 yil 
professor unvoniga 
ega bo’lgan. 1941-
1968 yillarda 
Nizomiy nomli TDPI 
“Psixologiya” 
kafedrasi mudiri 
bo’lgan


53 
umumiy, yosh pedagogika, sotsial psixologiya bo‘yicha F.S. Ismoilova, D.Z. Zaynobiddinov, 
Majidov, B. Gappirov, I.Maxmudov, L.K. Saitov, M.I. Musaeva, V.G. Gorobets, D.D. SHaripov, 
R.K. SHoxnazarov, J.U. Mavlonov, A. Eshatov, 
A.V. Majitova, M.I. Sagatov, D, Egamberdieva, G. 
Abdusamatov, K. Sobirov, A. Sindarov va 
boshqalar etishib chiqdilar. 

Download 5,27 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   216




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish