O‘zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti termiz filiali

LOGIK URG‘U – q. Gap urg‘usi.

LUG‘AT BOYLIGI - muayyan tilda mavjud bo‘lgan va sh tilni boshqa tillardan farqlantiruvchi so‘zlar yig‘indisi.

LUG‘ATLAR – ma'lum tilni boshqa tillardan farqlantiruvchi so‘zlar, iboralar va shu kabi til birliklarining majmui: qomusiy lug‘atlar (“O‘zbek milliy entsiklopediyasi”, “U kim, bu nima”), tilshunoslik lug‘atlari (izohli lug‘at, imlo lug‘ati, tarjima lug‘atlari va h.).

LUG‘AVIY BIRLIKLAR - tilning lug‘at boyligiga mansub bo‘lgan va so‘zga teng har qanday birlikdir: so‘z (bola, qizil... ), qo‘shma so‘z (qo‘lqop, havo rang, olib keldi, O‘rta Osiyo...), juft so‘z (ota-ona, katta-kichik...), takroriy so‘z (tez-tez, choy-poy, yura-yura...), birikmali so‘z (oliy ma'lumotli qiz), tengi yo‘q inson, ibora (boshi qotgan, kalavasining uchini topdi...), tasviriy ifoda (oq oltin, hayvonlar podshosi…).

MADANIYAT - Madaniyat - jamiyat, inson ijodiy kuch va qobiliyatlari tarixiy taraqqiyotining muayyan darajasi. Kishilar hayoti va faoliyatining turli ko‘rinishlarida, shuningdek, ular yaratadigan moddiy va ma’naviy boyliklarda ifodalanadi. “Madaniyat” tushunchasi muayyan tarixiy davr (antik madaniyat), konkret jamiyat, elat va millat (o‘zbek madaniyati), shuningdek, inson faoliyati yoki turmushining o‘ziga xos sohalari (masalan, mehnat madaniyati, badiiy madaniyat, turmush madaniyati)ni izohlash uchun qo‘llaniladi. Tor ma’noda “madaniyat” termini kishilarning faqat ma’naviy hayoti sohasiga nisbatan ishlatiladi. “Madaniyat” arabcha madina (shahar) so‘zidan kelib chiqqan. Arablar kishilar hayotini ikki turga: birini badaviy yoki sahroiy turmush; ikkinchisini madaniy turmush deb ataganlar. Badaviylik – ko‘chmanchi holda dashtu sahrolarda yashovchi xalqlarga, madaniylik – shaharda o‘troq holda yashab, o‘ziga xos turmush tarziga ega bo‘lgan xalqlarga nisbatan ishlatilgan¹.