|
Bilimlarni mustahkamlash uchun savоllar:
1. Ta’lim qоnuniyatlarining ta’riflang?
2. Ta’lim qоidalarining nima ahamiyati bоr?
3. Ta’lim qоidasini ilmiyligi nima?
4. Tizimligi – chi?
5. Izchilligi – chi?
6. Mоs va lоyiqlik qanday amalga оshiriladi?
7. Ko’rsatmalilik qоidasini izоhlang?
8. Оnglilik va aktivlik qоidasini ta’riflang?
9. Tushunarli bo’lish qоidasi qanaqa bo’ladi?
10. Mustahkam bo’lish qоidasi – chi?
Glossariy
Adekvatlik – teng, o’xshash, muvofiq kelmoq.
Analogiya – psixik xodisalar va xulq-atvor xususiyatlarining o’xshashligi.
Anketa – metodlardan biri bo’lib, respondent to’g’risida aniq ko’zlangan
ma'lumotlarni yig’ish maqsadida qo’llaniladi.
Assotsiatsiya – psixik xodislar orasidagi o’zaro bog’lanish, u ma'lum
qonunlar bo’yicha tarkib topadi.
Attraksiya – bir kishini boshqa kishi ko’rib qolganda, idrok etishda yuz
beradigan tafakkur turi.
Apatiya – kishining tevarak atrofdagi olamga nisbatan befarqlik xolati.
Astenik – shaxsning faolligini susaytiruvchi kechinmalar.
Audivizual idrok – shaxsning bir vaqtning o’zida ham eshitib, ham ko’rib
idrok qilishi.
Autogen mashq – shaxsning o’z-o’zini ishontirish va o’z-o’zini idora
qilishga asoslangan psixoterapevtik usul.
Affekt – kuchli, jo’shqin va nisbatan qisqa muddatli emotsional kechinmalar
sifatida ro’y beradigan psixologik holat.
Biografik metod – odamni uning tarjimai holi bilan bog’liq bo’lgan xujjatlar
orqali o’rganish usuli.
Bixeviorizm – psixologiyaning o’rganish predmeti sifatida odam xulqatvorini
olinishi nazariyasi.
Breynshorming – aqlga xujum – baxslarni tashkil etishda qo’llaniladigan
interfaol usuldir.
Bosqichlar – muloqotda mavjud bo’lgan shaxsning o’zi bilan, boshqalar
bilan va avlodlar orasida kechadigan jarayoni.
Verbal – og’zaki ifodalangan nutq.
Vegetativ nerv tizimi – nerv tizimining organizm ichki a'zolari faoliyatini va
modda almashinuvini boshqarib turadigan bir qismi.
Genotip – ota-onadan farzandga o’tadigan irsiy belgilar majmui.
Gerontopsixologiya – psixologiya tarmog’i, qarilik davri psixologiyasini
o’rganadi.
Gnostik – butun borliqni bilishga yo’naltirilgan faoliyat.
Guruh – odamlarning birgalikdagi faoliyat mazmuni yoki muloqotda bo’lish
xarakteri kabi qator belgilarga asoslangan ijtimoiy jamoa.
Dunyoqarash – odamning tevarak-atrofdagi oamga va unda o’zining tutgan
o’rniga qarashlaridan kelibchiqqan tizim. Uning falsafiy, siyosiy, ilmiy, diniy,
aqliy va estetik qarashlari yig’indisi.
Depressiya – tushkunlik kayfiyati.
Diqqatning barqarorligi – diqqatning ma'lum ob'ektga uzoq vaqtdavomida
muttasil qaratilishi.
Diqqatning ko’lami – bir vaqtning o’zida diqqatning bir qancha ob'ektga
qaratilishi imkoniyati.
Diqqatning taqsimlanishi – diqqatning bir vaqtda bir necha ob'ektga
taqsimlanish xusuiyati.
Diqqatning ko’chishi – diqqatni ixtiyoriy ravishda bir ob'ektdan ikkinchisiga
ko’chirish.
Dialog – ikki va undan ortiq kishilarning o’zaro og’zaki gaplashishi.
Dialogik nutq – nutq turlaridan bo’lib, bunda so’zlovchilar barobar teng,
birgalikda faollik ko’rsatadi.
Dominant shaxs – boshqalar bilan muomala va munosabat o’rnatishda o’z
fikrini o’tkazish xislatining yorqin namoyon bo’lishi.
Yosh psixologiyasi – turli yoshdagi odamlarning psixologik xususiyatlarini
va rivojlanish qonuniyatlarini o’rganadi.
Yosh davri nizolari – o’ziga xos, uncha uzoqqa cho’zilmaydigan ontogenez
davrlari bo’lib, bu vaqtda keskin psixik o’zgarishlar yuz beradi.
Jamoa – maqsadlari jamiyat maqsadiga ms keladigan umumiy faoliyat bilan
birlashgan odamlar guruhi.
Jamoaning negizi – umuiy fikr, maqsad va ishlab chiqarishag taalluqli
qarorlarni shakllantiruvchi jamoa a'zolari.
Yo’nalish – shaxsning xatti-harakati va faoliyatini aniq sharoitlardan qat'i
nazar ma'lum yo’lga yo’naltiruvchi barqaror motivlar yig’indisi.
Individuallik – individning boshqalardan farqlanadigan ijtimoiy xususiyatlari
va psixikasining o’ziga xosligi, qaytarilmasligi.
Idrokning konstantligi – idrok sharoiti o’zgarsa-da, idrok qilishdan hosil
bo’lgan narsa obrazlarning nisbatan o’zgarmasligi.
Idrokning predmetliligi – jamiki olamdan olingan ma'lumotlarni ichki olam
ob'ektiga kiritish xususiyati.
Idrokning butunliligi – sezgi a'zlariga bevosita ta'sir etib turgan ob'ektlarni,
ularning belgi va xususiyatlari bilan birgalikda qo’shib idrok etish.
Istedod – shaxsning ma'lum faoliyatda ifodalanadigan qobiliyatining yuqori
darajasi.
Ijtimoiy psixologiya – psixologiya fanining o’ziga xos maxsus tarmog’i
bo’lib, unda psixik va jamiyat taraqqiyoti qonunlari o’rganiladi.
Ijtimoiylashuv - inson tomonidan ijtimoiy tajribani egallash va hayot -
faoliyat jarayonida uni faol tarzda o’zlashtirish jarayoni.
Ijtimoiy tasavvurlar – shaxsga jamiyat orqali ta'sir etgan narsa va
xodisalarning yaqqol obrazi.
Ilmiy taxmin – tekshirish va tadqiqot olib borish maqsadida ilgaridan
kutilishi mumkin bo’lgan xolatning bashorat qilinishi.
Ijtimoiy psixologik eksperiment – asosiy metodlardan biri bo’lib,
o’zgaruvchan mustaqil turli xolat va jarayonlarning boshqa nomustaqil xolat va
jarayonlarga ta'sir etishdagi aniq ma'lumotlariga tayanadi.
Interaktiv – shaxslararo munosabatlarda bir-biriga xulq-atvor ta'sir ko’rsatish
jarayoni.
Introvert shaxs - shaxsning xar qanday sharoit va xolatlarida o’z ichida
kechayotgan fikrlarini bayon etish ehtiyojining nihoyatda pastligi.
Kasb – faoliyat shakllari birlashmasi bo’lib, mazmun, vositalar, tashkilotlar,
mehnat natijalari hamda mehnat sub'ektini tayyorlashga qo’yiladigan talablar
majmui.
Kontent-analiz – tekshirilayotgan matnda so’z, ibora, abzatslarni ma'nomohiyatini
takrorlanish darajasiga qarab tahlil etish usuli.
Kuzatish – sinaluvchini aniq maqsad, faoliyat, vaqt, guruh bilan bog’liq
ravishda tekshirish, o’rganish, ma'lumotlar to’plash metodi.
Kommunikativ – shaxslararo munosabatlarda ma'lumot, axborot, g’oyalar
almashinuvi jarayoni.
Kichik guruh – a'zolari birgalikdagi faoliyat bilan shug’ullanuvchi va
bevosita shaxslararo munosabatda bo’luvchi kishilar guruhi.
Ko’nikma – odamning ma'lum ishni bajarishga tayyorligida ko’rinadigan
qobiliyati. Ko’nikma mahoratning asosini tashkil etadi.
Longityud tadqiqot – sinaluvchini uzoq muddat va doimiy ravishda
o’rgansh.
Metod – bilishning nazariy va amaliy o’zlashtirish usullari yig’indisi.
Metodologiya – tadqiqot, tekshirish usuli bo’lib, bilishning nazariy va
amaliy o’zlashtirish usullari yig’indisidir.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
