O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta Mahsus Ta’lim Vazirligi Jizzah Politehnika Instituti

(2)

Suyuqliklarning ichki ishqalanish koeffitsiyentlari viskozimetrlar yordami bilan o’lchanadi. Shuningdek, ishqalanish bilan bogliq bo’lgan yana bir necha usullardan foydalanib ichki ishqalanish koeffitsiyenti tajribada aniqlash mumkin. Ulardan biri kichik sharchalarning suyuqliklardagi harakatiga asoslanadi. Ma’lumki sharcha suyuqlikda vertikal harakatlansa, unga bir vaqtning o’zida uchta kuch ta’sir qiladi. Sharchaning ogirlik kuchi R, Arximed kuchi F_A va suyuqlikning ichki ishqalanish kuchi Fishk teng ta’sir etuvchi kuch bu kuchlarning vektor yigindisiga teng.

(3)

Harakat yo’nalishidagi kuchlarning teng ta’sir etuvchisi (1-rasm)

(4)

bilan mos tushadi. Harakat boshida P>F_AQF_ishq bo’lib, jism tezlanuvchan harakat qiladi. Sharchaning tezligi orta borgan sari ishqalanish kuchi orta boradi.