O‘zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi farg’ona davlat univеrsitеti

Qayta tarbiyalash - qayta kuch talab etadigan, jiddiy, mashaqqatli, turli xil profilaktik va ma'naviy ta'sir ko’rsatish usullaridan foydalanishni talab etadigan murakkab jarayondir, chunki oilada ham, maktabda ham va mehnat jamoalarida ham xulqi ijobiy ko’nikmalariga o’rganilmagan tarbiyaviy va pedagogik mazmunda eng ortda qolgan odamlar bilan ishlashga to’g’ri keladi.
Balog‘at yoshiga yetmagan huquqbuzarlar bilan ishlash individual profilaktik dasturining tuzilishi va mazmuni.
Huquqbuzar shaxsini ijtimoiy sog’lomlashtirish profilaktik dasturi quyidagi muhim komponentlarni o’z ichiga olishi kerak:
Individual-profilaktik ta'sir ko’rsatish maqsadini, ulardan asosiysi - o’smirda axloq va huquq qoidalari talablariga doimiy rioya qilish zarurligi haqida ishonchini yuzaga keltirishdir. O’smirda qanday yetishmaydigan sifatlarni tarbiyalash va qanday salbiy xislatlarni yo’qotish zarurligini hisobga oluvchi shaxsga tarbiyaviy va nazorat ta'siri metodlari va usullarini. Shaxsga salbiy ta'sir ko’rsatuvchi omillarni yo’qotish uchun uning atrofiga bevosita ta'sir ko’rsatish va shaxslararo munosabatlarni qayta tarbiyalashga imkon beruvchi tizimli shakllantirish usullari. Ushbu bolaga nisbatan eng ko’p tarbiyaviy ta'sir ko’rsata oladigan aynan ana shu mehnat, o’quv jamoalari, ijtimoiy guruhlar, jamoatchilik va davlat tashkilotlarining individualprofilaktik ta'sir ko’rsatish vositalarini.
Shaxsni ijtimoiy sog’lomlashtirish profilaktik dasturini amalga oshirishda quyidagi talablarga amal qilish kerak:
Qayta tarbiyalash jarayonining mazmunliligi, yo’naltirilganligi, muntazamliligi. Qayta tarbiyalash foydaliligini tushunib olish.
Bir tomondan jamiyatning balog’atga yetmagan huquqbuzarga talablarini va ikkinchi tomondan – o’smir shaxsi individual xususiyatlarini va rivojlanish umumiy qoidalarini o’rganish.
Qayta tarbiyalashda majburlash va talabchanlikning bo’lmasligi.
Tarbiyaviy profilaktik jarayon ishtirokchilarining hammasi chidamliligi va sabr qilishlari.
O’smirning o’zining faolligi, u o’ziga ko’rsatilayotgan tarbiyaviy ta'siri tushunib yetish, shu bilan birga o’z tashabbus ko’rsatish va irodasini namoyon etsin.