O`zbekiston respublikasi оliy va o`rta махsus та’liм vazirligi bухоrо даvlat universiteti

 
297. Берилган лисоний-синтактик қолиплардан ўзга гапнинг 
қурилиш қолипини аниқланг. 
*А. Ўзга гапнинг қурилиш қолипи бу сирада берилмаган.
Б. [{(S
1
– W
1
), (S
2
– W
2
)}Pm]=УГ. 
С. [WPm U WPm]= ҚГ. 
Д. [WPm] = СГ. 
 
298. Мантиқий предикат тушунчасига мос келадиган гап бўлагини 
белгиланг. 
*А. Кесим.
Б. Аниқловчи. 

---

С. Тўлдирувчи. 
Д. Эга. 
 
299. Қанийди учраса шундай бир одам:
Сен ѐқа бўлганда у ҳам енг бўлса. (А.Орипов) Мазкур шеърий 
парчани шакллантирган гапнинг лисоний қурилиш қолипини аниқланг. 
*А. [WPm ↔ WPm] = ҚГ.
Б. [WPm , WPm] = ҚГ.
 
С. [{(S
1
– W
1
), (S
2
– W
2
)}Pm]=УГ. 
Д. [WPm U WPm]= ҚГ.
 
 
300.Тўлдирувчи кесимга тобеланишнинг қайси усули билан 
боғланади? 
*А. Бошқарув. 
Б. Мослашув. 
С. Битишув. 
Д. Бошқарув ва битишув. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

Ўзбекистон Республикаси Олий ва
ўрта махсус таълим вазирлиги 
 
Бухоро Давлат университети 
Ўзбек филологияси факультети
Ўзбек филологияси кафедраси 
«Тасдиқлайман» 
Кафедра мудири
__________Б.Э.Қиличев
«____»__________200_йил
Ўзбек филологияси
кафедрасининг __сонли
йиғилишида кўриб чиқилган
 
 
 
 
 
 
«Ҳозирги ўзбек адабий тили (Синтаксис)»
фанидан 
Жорий баҳолаш ва якуний баҳолаш бўйича
мезонлар
 
 
 
 
 
 

---

«Ҳозирги узбек адабий тили (Синтаксис)» фани буйича талабалар 
билимини рейтинг тизими асосида баҳолаш мезонлари 
№ Кўрсаткичлар 
ЖБ 
бали 
ОБ баллари 
ЯБ 
бали 
1 – ОБ 2 – ОБ Жами 
1. 
Дарсга қатнашганлик даражаси. 
0-5 
2. 
Маъруза конспекти ва ўтилган 
мавзуларни ўзлаштирганлик 
даражаси. 
0-20 
0-20 
0-40 
3. 
Семинар дарсларида тайѐргарлиги, 
адабиѐтлар асосида конспект ѐзиши, 
сўзга чиқиши, билим савияси ва ўз 
фикрини баѐн этиш даражаси. 
0-15
4. 
Мустақил таълим топшириқларини 
бажарганлиги, мазмунини 
ўзлаштирганлиги. 
0-10
5. 
Якуний баҳолашда оғзаки, ѐзма, 
тест синовларига берилган 
жавобларнинг даражаси. 
0-30 
Жами: 100 
0-30
0-40 
0-30 
Б а ҳ о л а ш м е з о н л а р и 
Ушбу фан ўқув режасида белгиланганидек, ўзбек филологияси таълим 
йўналишининг 3-босқичида ўқитилади. Фан учун жами 116 соат, шу жумладан, 
32 соат маъруза, 22 соат амалий, 22 соат семинар, 40 соат мустақил таълим 
учун ажратилган.
Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигиннг 
«Олий таълим муассасаларида талабалар билимини баҳолашнинг рейтинг 
тизими тўғрисида Низом»да белгиланганидек, «Ҳозирги ўзбек адабий тили 
(Синтаксис)» фанидан талабанинг билимини баҳолаш мунтазам равишда 
қуйидаги турлар орқали амалга оширилади:
- Жорий баҳолаш (ЖБ); 
- Оралиқ баҳолаш (ОБ); 
- Якуний баҳолаш (ЯБ). 
Мазкур фан бўйича талабанинг семестр давомидаги ўзлаштириш 
кўрсаткичи 100 баллик тизимда белгиланади. Баҳолаш турлари бўйича 100 балл 
қуйидагича тақсимланади: 
- ЖБ – 30 балл;
- ОБ – 40 балл; 
- ЯБ – 30 балл.
Жорий баҳолашда амалий ва семинар машғулотлари учун ажратилган ҳар 
бир мавзу бўйича талабанинг назарий билим савияси, илмий, ўқув адабиѐтлари 
асосида тайѐрлаган конспекти, мустақил ишлаш қобилияти, ижодий тафаккури, 
мустақил таълим топшириқларини бажариши, амалий таҳлил қилиш 

---

кўникмалари аниқланади ва белгиланган тартибда рейтинг бали чиқарилади.
Оралиқ баҳолаш ўқув семестрлари давомида икки марта ўтказилади. 
Талабаларнинг билими даставвал «Содда гап синтаксиси» бўлими якунлангач, 
сўнгра «Қўшма гап синтаксиси» бўлими ўтилгач, назарий таянч тушунчаларни 
мавжуд илмий қарашлар асосида қиѐслаш, фаннинг назарий асосларини пухта 
ўзлаштириш нуқтаи назаридан 0-20 балл доирасида (жами 0-40 балл 
миқдорида) баҳоланади. Оралиқ баҳолаш талабанинг оғзаки ва ѐзма жавоблари 
асосида амалга оширилади.
Якуний баҳолаш V семестрда ўтказилади. Фаннинг ишчи ўқув дастурида 
белгиланган умумий мазмуни акс этган ѐзма иш саволномаларига берилган 
жавоб асосида талабанинг мазкур соҳани билиш даражаси 0-30 балл доирасида 
баҳоланади. Бу талабанинг мазкур фанни ўзлаштириш кўрсаткичини 
натижаловчи якуний баҳоси ҳисобланади.
«Ҳозирги ўзбек адабий тили (Синтаксис)» фани бўйича талабаларнинг
билимини баҳолашда қуйидаги намунавий мезонлар инобатга олинади.
Балл
Баҳо
Талабанинг билим даражаси
86–100 Аъло
Илмий фикрларни хулосалаш, ижодий фикрлаш 
кўникмасининг шаклланганлиги, мустақил мушоҳада 
юритиш, назарий билимларни амалда қўллаш, 
лисоний 
моҳиятни 
англаш, 
ҳусусийликларни 
фарқлаш тўғри, аниқ, равон, мантиқий изчилликда 
фикрини оғзаки ѐки ѐзма шаклда ифодалай олиш.
71–85 Яхши
Назарий таянч тушунчаларнинг моҳиятини англаш, 
мустақил мушоҳада юритиш, назарий билимларни 
амалда қўллаш, лисоний бирликлар тўғрисида 
тасаввурга эга бўлиш, ўз фикрини оғзаки ѐки ѐзма 
шаклда аниқ, асосли баѐн эта олиш.
56–70
Қоникарли Фаннинг назарий асослари ҳакида тасаввурга эга 
бўлиш, лисоний моҳият ва нутқий ҳодисаларни 
юзаки билиш, мустақил фикр юритиш кўникмасига 
эга эмаслик.
0–55
Қониқарсиз Назарий таянч тушунчаларни билмаслик, уларни 
амалда қўллай олмаслик, илмий дунѐқарашнинг 
шаклланмаганлиги, фаннинг назарий асосларини 
ўзлаштира олмаганлиги.

---