O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi bеrdаq nоmidаgi qоrаqаlpоq dаvlаt univеrsitеti

Qayta kristallaw

Ta’jiriybe -1 Benzoy kislotani’ suwda qayta kristallaw

A’sbap ha’m reaktivler: Byuxner voronkasi’, filtr qag’azi’, voronka, suwli’ sori’g’i’sh, stakanlar (50ml ha’m 100ml), texnikali’q benzoy kislota.

Zatlardi’ tazalawdi’n’ qayta kristallaw usi’li’ zatlardi’n’ eriwshen’liginin’ ha’r qi’yli’li’g’i’na tiykarlang’an. Bul usi’lda tazalani’wi’ lazi’m bolg’an zat o’zinin’ ju’da’ toyi’ng’an eritpesinen kristallg’a tu’siriledi, al qosi’msha zatlar bolsa eritpede qaladi’.

Ju’da’ toyi’ng’an eritpeler eki usi’lda payda boladi’:

a) eritpenin’ bir bo’legin puwlati’w;

b) qi’zdi’ri’w na’tiyjesinde payda bolg’an eritpeni suwi’ti’w;

Zatti’n’ eriwshen’ligi temperaturag’a baylani’sli’ bolg’an hallarda ekinshi usi’ldan paydalani’ladi’. Benzoy kislota suwi’q suwda jaman eriydi, lekin i’ssi’ suwda jaqsi’ eriydi (100 ml suwda 17,5^oS ta 0,21 g, 75^oS ta bolsa 2,2 g benzoy kislota eriydi).

Jumi’sti’n’ bari’si’. 100 ml si’yi’mli’li’qtag’i’ stakang’a 1 g benzoy kislota, 50 ml suw quyi’n’ ha’m aralaspani’ kislota erigenshe shiyshe tayaqsha menen aralasti’ri’p turg’an halda qi’zdi’ri’n’. Payda bolg’an i’ssi’ eritpeni tez filtrlep, filtratti’ suwi’ti’n’. Bunda benzoy kislotani’n’ iyne si’yaqli’ ren’siz kristallari’ sho’kpege tu’sedi. Bul kristallardi’ Byuxner voronkasi’ ja’rdeminde aji’rati’p, filtr qag’az arasi’na ali’p si’g’i’p qurg’ati’n’ ha’m balqi’w temperaturasi’n ani’qlan’.

Taza benzoy kislotani’n’ balqi’w temperaturasi’ - 121-122^oS