O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta- maxsus ta‟lim vazir ligi buxoro muhandislik-texnologiya instituti ro‟yxatga olindi

Eritish issiqligi
eritmaning konsentratsiyasi, erituvchi va erigan moddalar xossalariga bog‗liq. 
Qo‗shimcha qattiq moddalar erishi davrida kristallik panjara buziladi. Albatta, buning uchun energiya 
sarflanadi va oqibatda eritmaning sovishi ro‗y beradi. Agar, erituvchi va eriydigan moddalar o‗zaro 
kimyoviy reaksiyaga kirishsa, gidratlar hosil bo‗lib, jarayon natijasida issiqlik ajrab chiqadi. Shunday 
qilib, eritish issiqligi erish va kimyoviy o‗zaro tasir issiqliklari yig‗indisiga teng. 
Oson gidrat hosil qiladigan moddalar musbat eritish issiqligiga (suvda), ega; gidrat hosil 

---

91 
qilmaydigan moddalar - manfiy eritish issiqligiga ega. 
26.3 Bug‗latish jarayoni issiqlik va moddiy balansi 
Oddiy bug„latishning moddiy balansi. 
Oddiy bug‗latish jarayonining moddiy balansi ushbu 
tenglamalr yordamida ifodalanadi:
 
W
G
G
ox
б


(26.5) 
bu yerda 
G
b
– boshlang‗ich eritma sarfi, kg/soat; 
G
ox
- quyuqlashtirilgan eritma sarfi, kg/soat; 
W
– 
bug‗latilgan suv miqdori, kg/soat. 
Eritmadagi quyuq moddaga nisbatan moddiy balans ushbu ko‗rinishiga ega: 
100
100
ox
ox
б
б
x
G
х
G



(26.6) 
bu yerda 
x
b
va 
x
ox
- eritmaning boshlang‗ich va oxirgi konsentratsiyalari, % (mass). 
Agar, (26.5) va (26.6) tenglamalardan bug‗latilgan suv miqdorini topish mumkin: 








ох
б
б
х
х
G
W
1
(26.7) 
Eritmaning oxirgi konsentratsiyasi esa: 
W
G
х
G
х
б
б
б
ох


(26.8) 
Quyuqlashtirilgan eritma bo‗yicha bug‗latkichning ish unumdorligi quyidagi tenglamadan 
topiladi: 
ох
б
б
ox
х
х
G
G


(26.9)