O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirlig1 T. A. Otaqo‘ziyev, E. T. Otaqo‘ziyev bog‘lovchi

sovuqda qotirish uchun qurilish gipsining tislilashishini tezlashtirish
talab etiladi. Buning uchun qurilish gipsiga ikki suvli gips, osh
tuzi, kaliy sulfat, sulfat kislota, ishqorlar, krem niy-ftoridli kaliy
va boshqa bir qancha m oddalar q o ‘shiladi.
Qurilish fosfogipsi havoda qotadigan bog'lovchi modda bo'lib, suv
ichida quriladigan inshootlarda undan foydalanib bolm ayd i, chunki
bunda qotish vaqtida hosil b o‘ladigan ikki suvli gips erib, kristall
o'simtalari parchalanib ketadi va mustahkamligi keskin kamayadi.
G ips qayta quritilganda uning m ustahkamligi yana tiklanadi.
G ipsdan tayyorlangan m ahsulotning suvga bu qadar chidam siz
b o ‘lishining asosiy sababi shundaki, suv pardalarining qotgan
gipsdagi kristall tuzilm alari ayrim elem entlarni ajratib, parcha-
lovchi ta’sir k o ‘rsatadi. G ipsdan tayyorlangan m ahsulot y o g 'in -
garchilik va namlikdan saqlansa, u uzoqqa chidaydi. N a m m uhitda
tayyorlangan gipsli buyum lar o ‘z m ustahkam ligini 50% gacha
kamaytiradi. Suvda chidamlilik xususiyatini oshirish uchun gipsdan
tayyorlangan buyum va qism lar suv ta’sir etm aydigan m oddalar
bilan shimdiriladi, ularning sirti b o ‘yaladi yoki gipsga s o ‘nm agan
ohak, sem ent, toshqol va tosh un i, kul yoki tuyilgan dom na
toshqoli kabi m oddalar q o ‘shiladi.
Qurilish gipsi k o ‘proq tuyilsa, juda m ayin va tez tishlashuvchi
qolipbop gips hosil b o ‘ladi.
Qurilish gipsi o ‘z sifatiga k o ‘ra ikki navga bo'linadi. G ipsni
c h o ‘zilishdagi m ustahkam lik chegarasi 40x40x160 m m o ‘lcham li
qolipga quyib tayyorlangan nam unalarda aniqlanadi. Standart
talablarini qanoatlantiradigan gips qorishm asini tayyorlash uchun
suv m iqdoriga katta aham iyat berish kerak.