O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirlig1 T. A. Otaqo‘ziyev, E. T. Otaqo‘ziyev bog‘lovchi

hajmiy massasi — 0,508 dan 0,526 t/m 3 gacha, o ‘rtachasi — 0,517
t/m 3 gacha. Olm aliq «Am m ofos» ishlab chiqarish birlashm asining
fosfogipsi tashqi ko'rinishi b o'yicha ipaksim on tovlanib turadigan
kul rang, o son guvalanuvchi materialdir. U n in g o ‘ziga xos hidi
bor, tuzilishi yum shoq, teksturasi tartibsiz, tarkibiy tuzilishi bitta
m ineraldan iborat, salgina nam roq m aterial orasi y u m sh o q
m assadan tarkib topgan guvalalardan iborat. Quritilgan holatda
u m ayda dispers kukundir. 3-jadvalda fosfogipsning donadorlik
o ‘lch ov tarkibi berilgan.
Elakdan o'tkazish tahlili m a ’lum otlari b o ‘yicha fosfogipsning
en g k o ‘p fraksiyasi 1 ,6 —0 ,4 va 0 ,1 6 —0,1 m m o'lch a m d a g i
47

---

za rra ch alard an ib orat. Fraksiya tarkibida 5 0 m k d an каш
b o ‘lganlari 2 —3% ni tashkil etadi. Tabiiy sharoitlarda quritilgan
fo sfo g ip sn in g solish tirm a o g ‘irligi tabiiy ikki m olekulali suvli
gipsnikiga o ‘xshaydi, ya’ni 2,34—2,36 g /sm 3. H avo o'tkazish usuli
b ilan aniqlangan solishtirm a yuzasi 3100—3500 sm 2/g oralig'ida
o ‘zgarib turadi.
Olm aliq «Am m ofos» ishlab chiqarish birlashmasi fosfogipsidan
sem en t sanoatida foydalanish m aqsadida tadqiqot uchun turli
joylardan oltita fosfogips sinov namunalari tanlab olindi. Turlicha
u su llar bilan fo sfo g ip sn in g tarkibi, tu zilish i va xossalari har
tom on lam a o ‘rganildi.
3-jadval.
Fosfogipsning granulometrik (donadorlik o‘lchovi) tarkibi
(M.A. Ahmedov ma’lumotlariga ko‘ra).
Elaklar
tavsifi
Elakdagi qoldiq, %
Voskre-
sensk
fosfogipsi