O’zbekiston respublikasi oliy

Aylantirilgan diodlar va varikaplar

Aylantirilgan diodlar ham tunnelli diodlarga o’xshash bo’lib, volt- amper xarakteristikasida, dunglik va chuqurlik fazasidagi farq kichik bo‘ladi.

16-rasm

Diodda aralashma kritik kontsentratsiyada olinib, teskari yo’nalishdagi o’tkazuvchanlik to’g’ri yo’nalishdagi o’tkazuvchanlikdan katta bo‘ladi. Bunday diodlarning teskari yo’nalishdagi volt –amper xarakteristikasi to’g’rilovchi diodlarnikiga o’xshash bo‘ladi.

Varikap – bu yarim o‘tkazgichli diod bo’lib, sig‘im teskari yo’nalishdagi kuchlanishga bog’liq bo‘ladi. Teskari kuchlanish ortishi bilan p-n o’tish sig‘imining kamayishi quyidagi ifoda.

^CU ^{= C}o^{[ /}k^{+U]1/n (2.5.1)} asosida boradi. Bunda  - kontakt potensiallar ayirmasi ;

^Cu ^{–kuchlanish U qiymatga yetgandagi sig‘imi ;C}0^{- diodga kuchlanish berilmagan} holdagi sig‘imi ; n- varikapning turiga bog’lik bo’lgan koeffitsiyent (n = 2…3).

Varikaplar galliy arseniddan tayyorlanib, unda asosiy bo‘lmagan zaryad tashuvchilar kontsentratsiyasi kam bo‘ladi. Teskari yo’nalishdagi differentsial qarshiligi katta bo‘ladi.Varikaplar kontur chastotasini avtomatik tarzda sozlash ishlarida generator va geterodinlar chastotalarini o‘zgartirishda ishlatiladi.

Signal chastotasini ko‘p aylantiruvchi varikaplar varaktor deb ataladi. Asosiy ^{parametrlari : varikapning aslligi Q; sig’imini o‘zgartirish koeffitsiyenti K}c <sup>, umumiy

sig‘imi C</sup>B^.

6.